Sanne Elbrink, eigenaar Zorg voor Online

Verhuizen zonder digitaal patiëntendossier: een persoonlijke introductie. Begin 2017 verhuisde ik tijdelijk van Nederland naar Australië. Het meenemen van alle medische dossiers bleek een onmogelijke opgave. Het belangrijkste, de gegevens van onze huisarts, kreeg ik alleen in persoon mee. Dat lukte mij drie dagen voor vertrek niet meer. Onze tandarts stuurde na vijf e-mailherinneringen enkel een paar foto’s, het dossier konden ze niet uit hun systeem halen. De ziekenhuisdossiers van mijn kinderen dacht ik niet nodig te hebben. Helaas heb ik ze nu toch nodig en blijkt dat ik ze niet digitaal kan opvragen. Gevolg, allerlei medische testen opnieuw. Gelukkig stuurde mijn verloskundige nog mijn dossier op per post en had ik zelf het vaccinatieboekje van de kinderen. Wat baalde ik dat ik niet alle oude gegevens – zelfs achteraf – digitaal kan opvragen en aan onze nieuwe artsen in Australië kon overhandigen.

Door Sanne Elbrink

Online inzicht in patiëntendossiers 

De komende jaren moeten patiënten in Nederland online inzicht krijgen in hun gegevens. Ziekenhuizen in Nederland zijn inmiddels met een inhaalslag bezig (bron: Nictiz). Een derde van de ziekenhuizen beschikt over een portaal, waarin onderzoek-, medische en/of persoonlijke gegevens door patiënten zijn in te zien. De opzet en het aanbod per ziekenhuis varieert (kijk bijvoorbeeld eens op www.hoeonlineisjouwziekenhuis.nl).

Uit onderzoek van de Patiëntenfederatie afgelopen zomer blijkt dat 60 procent van de patiënten aangeeft behoefte te hebben aan een portaal, terwijl slechts 22 procent toegang tot een portaal heeft. De Nederlandse overheid stelt 105 miljoen euro beschikbaar om toegang tot digitale dossiers mogelijk te maken. Maar het is nog onduidelijk hoe dit precies vorm gaat krijgen en welke rol de overheid hier zelf in gaat spelen. Voor mij is ook onduidelijk hoe dit er in de eerste lijn uit gaat zien.

My Health Record: het digitale patiëntendossier van Australië

Bij mijn eerste bezoek aan de huisarts in Australië kreeg ik een folder mee over My Health Record, het nationale digitale patiëntendossier. Na registratie komen in dit dossier mijn medische gegevens, zoals allergieën, medicatiegegevens, (lab)uitslagen en scans. My Health Record is mijn eigendom. Ik bepaal welke gegevens voor wie inzichtelijk zijn. Zo kan ik aangeven welke gegevens in geval van nood altijd zijn te raadplegen en welke gegevens ik alleen ter inzage geef aan mijn behandelend arts of alleen voor mijn eigen administratie invoer.

Het aanvragen is eenvoudig via mijn overheidsdashboard (My Gov), een soort DigiD. Via dit dashboard koppel ik al mijn overheidsdiensten, zoals belastingaangifte, publieke zorgverzekering, kinderopvangtoeslag, vaccinatieoverzichten van mijn kinderen (hoera! die kan ik vanuit hier altijd inzien en uitprinten!) en donorregistratie. Het systeem geeft mij een code waarmee ik zorgverleners toegang geef om gegevens in mijn My Health Record te zetten. Tot slot kan ik altijd mijn gegevens printen en zelfs weer verwijderen.

Het gebruik van My Health Record en de rol van de overheid

My Health Record is gelanceerd in 2016, maar wordt pas sinds kort volop gepromoot. Op dit moment is ruim 20 procent van de Australische bevolking geregistreerd (ter vergelijking Australië heeft een digitale inclusie van 56 procent (Nederland 92 procent), de overige 44 procent van de volwassen bevolking heeft beperkt toegang tot internet en wordt gezien als digibeet). De rol en inmenging van de Australische overheden bij zowel de technische ontwikkeling, de standaardisatie (één online patiëntendossier) en de implementatie, is veel groter dan in Nederland. Wat opvallend is, aangezien de Australische overheid zich hier op veel vlakken terughoudend opstelt en de overheid veel minder regelt dan in Nederland. Net als in Nederland zijn artsen in Australië soms huiverig met het verschaffen van inzicht aan patiënten. Lokale en regionale overheden zetten momenteel teams in die artsen en zorgverleners begeleiden bij de transitie en hen ook helpen met het introduceren van My Health Record bij patiënten.

Hoe groeit het gras nu aan de andere kant van de wereld?

Ik waardeer het inzicht van de Australische overheid dat je artsen en zorgverleners echt moet helpen bij de implementatie. En dat de aanpak heel lokaal en gericht wordt uitgevoerd. Ik geloof namelijk niet dat iets wat goed is ‘vanzelf’ komt. Aan de andere kant kan deze brede inzet van de overheid juist veel weerstand oproepen bij zowel burgers als zorgverleners. Discussies over privacy en ‘waar bemoeien ze zich mee’ worden nu dan ook volop gevoerd. Het is interessant om deze aanpak in de gaten te houden, vooral vanwege de directe ondersteuning in implementatie en om te kijken welke resultaten dit gaat opleveren. Ik ben dan ook heel benieuwd waar My Health Record over een jaar staat, ik hou jullie op de hoogte!

Ter info: het gras hier in Australië is echt anders dan in Nederland. Het ziet er – ondanks droogte – mooi en stevig uit, maar het kriebelt aan je voeten!

Sanne Elbrink is de eigenaar van Zorg voor Online en richt zich op het verbinden van het communicatie- en het zorgdomein. Hoe kan goede communicatie bijdragen aan betere dienstverlening, betere zorg, een beter behandeltraject en aan een betere relatie tussen patiënt en zorgverlener? Naast algemeen strategisch communicatieadvies voor de gezondheidszorg, zet zij zich in voor het vergroten van de impact van online dienstverlening in de zorg. Voor de Nationale Zorggids schrijft zij vanaf vandaag over ontwikkelingen in de gezondheidszorg, vooral rondom communicatie, marketing en innovatie. Meer weten over Sanne? Kijk op www.zorgvooronline.nl of volg haar via facebook.com/zorgvooronline.
 
© Nationale Zorggids / Sanne Elbrink