Zij is 74 jaar. Haar man 79 jaar. Ze mailt me: "Mijn man is al vele jaren mantelzorger voor mij(!). Mijn man heeft diverse aandoeningen en ik kamp met chronische pijn. We wonen in een veel te groot huis. Zonder ADL-indicatie komen wij niet bij de plaatselijke woningstichting aan een appartement al staan we wel boven aan de lijst. Als we zouden scheiden, zou het wel lukken om voorrang te krijgen. Te gek voor woorden! Graag uw advies en bij voorbaat dank hiervoor".
Ik word er stil van. Allerlei gedachten en vragen spoken door mijn hoofd. Is er iemand in de naaste omgeving die ze kan helpen? Kan een woonstichting een dergelijke voorwaarde stellen bij het toekennen van een woning? Er volgt een mailwisseling en mevrouw mailt mij om welke woningstichting het gaat. Ik zoek de website op en val van de ene verbazing in de andere. Onder het kopje: ‘Wie komen er in aanmerking voor een zorgwoning’ lees ik dit: woningzoekenden met een zorgplan, CIZ-indicatie of ADL-indicatie, die voldoen aan de spelregels, krijgen voorrang bij de woningtoewijzing.
Spelregels?
Een medewerker van een woningstichting beslist niet alleen over de mogelijke woonplek van iemand. Het gaat verder. Een medewerker bepaalt daarmee ook de plek waar iemand zijn / haar laatste levensjaren gaat doorbrengen. Dat is geen spelletje! Een individueel leven past niet in een spel met spelregels. Dit echtpaar heeft niet veel meer te kiezen. Ze hebben slechts één wens: om samen te blijven. De mate van zorg en/of de indicatie mag niet het uitgangspunt zijn voor de toewijzing van een woning. Ik zou zelf deze laatste zin anders schrijven: Bij de toewijzing van een zorgwoning kan een woningstichting toch niet de mate van zorg / de indicatie bepalend laten zijn voor het toekennen van de woning? Dat is aan medici om te bepalen, niet aan een organisatie die over woningen gaat.
Vorige week presenteerden een aantal politieke partijen en maatschappelijke organisaties het manifest ‘Waardig ouder worden’. Ik lees dat men toe wil naar een samenleving waarin ouderen een betekenisvolle en volwaardige plaats innemen. Mooie woorden maar wat heeft dit echtpaar hieraan? Zolang een woningstichting en een samenwerkende zorgorganisatie vasthouden aan een aanbodgestuurd beleid, zal individueel maatwerk worden uitgesloten.
De wereld op zijn kop
Ik ben er van overtuigd dat het omgekeerd kan: het bieden van zorg aan huis, een kleiner appartement, et cetera, zijn slechts middelen om betekenisvol leven van een individueel mens te kunnen waarborgen. Daarmee zou dit echtpaar ook ‘waardig oud’ kunnen zijn. Beste bestuurders van de woningstichting, ik denk graag met u mee! Met vriendelijke groet, Anni Tüski.
© Nationale Zorggids / Anni Tüski
