Veel mantelzorgers en zorgontvangers komen op een punt waarop er structureel iets moet veranderen aan een situatie. In sommige gevallen betekent dit een dierbare of bekende toevertrouwen aan een verpleeghuis. De zorg thuis wordt te veel, te gecompliceerd en vakkundigheid is geboden om veiligheid en continuïteit te garanderen voor de zorgontvanger. Dit zou theoretisch een stuk ontzorging moeten betekenen voor de mantelzorger. Er komt weer ruimte vrij om meer gezellige, persoonlijke dingen te delen met de zorgontvanger. Deze week werd door staatssecretaris van Rijn (Volksgezondheid) een lijst van slecht presterende verpleeghuizen openbaar gemaakt. Schrikbarend om te horen dat veel mensen niet de zekerheid van goede, veilige zorg hebben.
In een radio interview vroeg men een vrouw bij wie ze zojuist op bezoek was geweest in het plaatselijke verzorgingshuis.Ze was bij haar schoonmoeder geweest, die kort daarvoor uit noodzaak was verhuisd vanuit haar eigen woning. Mevrouw was zeer van slag. Haar schoonmoeder werd regelmatig ruim twintig minuten alleen achtergelaten op de wc. De sensor van de lamp in de wc gaat uit als er geen beweging is, dus zat deze oude dame twintig minuten in het donker te wachten tot iemand haar kwam helpen. Verder werden de medicijnen vaak niet op tijd verstrekt en was het eten onder de maat.De familie voelde zich genoodzaakt een vinger aan de pols te houden.De zorg was in die zin toegenomen. Onzekerheid over de dagelijkse basiszorg en veiligheid maakt, dat de mantelzorg niet per se wordt ontzorgd op het moment dat de zorgontvanger in een professionele zorgomgeving terecht komt.
Wat kunnen we hier nou mee? In het nieuws geeft iedereen de ander de schuld. Slecht management, slecht opgeleid personeel, vriendelijk maar niet vakbekwaam. Er is niet genoeg geld en noem maar op. Al deze aandachtspunten moeten inderdaad onder de loep genomen worden. Waarom worden medewerkers bijvoorbeeld niet beter opgeleid binnen het verzorgingshuis? Overeenkomsten sluiten met opleidingsinstituten om docenten naar het verzorgingshuis te laten komen maakt het verdiepen van vakkennis laagdrempeliger. Denk aan de vele trouwe werkende moeders, die wel wíllen leren, maar er na het werk niet nog eens extra de deur voor uit kunnen. Maar de gemiddelde mantelzorger heeft hier van dag tot dag weinig boodschap aan.
Praktische dingen om toch zicht en invloed te krijgen op het dagelijks leven van een dierbare of bekende vragen om creativiteit. Probeer de kring van mensen die langsgaan eens te vergroten. Vaak zijn buren, kennisen, oud-collega's en verre familie best bereid om toch af en toe eens langs te gaan. Zet op een rijtje wat echt de basisvoorwaarden zijn van goede zorg voor degene die in het verpleeghuis terecht is gekomen. Neem dit lijstje door met de betrokken persoon én met het personeel. Blijf personeel er ook op aanspreken als het niet goed gaat. Dit zijn vaak lastige momenten, maar consequent signaleren is de enige manier om tot verandering te komen. Signaleer ook de positieve dingen, dit motiveert mensen en houdt de eigen blik scherp. Kijk wat u zelf op u wilt en kunt nemen.
Mantelzorg en wederzijdse aandacht stoppen niet wanneer iemand uit zijn of haar woonomgeving wordt geplaatst. Misschien wordt de fysieke zorg wat meer uit handen gegeven maar de liefde, aandacht, het persoonlijke contact tussen de mantelzorger en de zorgontvanger verdwijnt niet. Het is ingewikkeld allemaal, zeker als de keuze voor een verzorgingshuis nog gemaakt moet worden. Het vertrouwen zal niet groot zijn met alle slechte nieuwsberichten. Daarom blijf ik maar pleiten voor korte lijnen. Duidelijkheid vanuit de mantelzorger, die toch vaak de spil is in een wirwar van zorgverleners en instanties. En vergeet vooral niet om uzelf regelmatig ook even in het zonnetje te zetten. Dat is broodnodig.
Gabi, locatiemanager ouderenzorg
© Nationale Zorggids
