Mevrouw De Vries woont alleen. Haar dochter is haar mantelzorger, ze woont in de buurt en komt dagelijks langs. Haar zoon woont wat verder weg. Broer en zus kunnen al jarenlang niet door één deur, dit tot grote verdriet van mevrouw De Vries. Binnenkort zal mevrouw De Vries een grote operatie ondergaan. Ze maakte zich echter meer zorgen over hoe haar kinderen de zorg over haar gaan verdelen als ze weer thuis is. Daarnaast is ze bang dat haar kinderen in het ziekenhuis knallende ruzie gaan maken. Hoe kan ze dit oplossen?
Jammer dat deze familie nergens informatie heeft gekregen over gezondheidsapps waar mantelzorgers bijvoorbeeld samen een online agenda kunnen beheren. Zo ziet iedereen wie en wanneer bij moeder langsgaat en hoeven ze elkaar niet per ongeluk tegen te komen. Dit lost de familievete niet op. Wel kan mevrouw De Vries zich richten op behandeling en herstel. #nieuwedenkerindezorg Ulco Schuurmans verdiepte zich in de gezondheidsapps en constateert dat de appstores uitpuilen met gezondheidsapps. Op welke wijze zou deze familie informatie kunnen krijgen en een keuze maken over de betrouwbare mogelijkheden? Daarom stelt Ulco de volgende vraag:
Zijn gezondheidsapps wel betrouwbaar en veilig?
De afgelopen weken was er in de landelijk pers veel aandacht voor. Ook heeft de Raad voor Volksgezondheid en Zorg een advies aan minister Schippers uitgebracht over Healthchecks door consumenten. Daar vallen mede gezondheidsapps onder. De roep om een (voor de consument) herkenbaar keurmerk of kwaliteitszegel wordt steeds sterker.
Na het “An app a day keeps the doctor away” rijst nu de vraag wat de gevolgen van slechte gezondheidsapps kunnen zijn. Die zouden weleens onze gezondheid juist kunnen bedreigen en de dokter zelfs noodgedwongen dichtbij brengen, om het over calamiteiten nog maar niet te hebben.
Reden genoeg om eens nader naar de mogelijke gevaren van gezondheidsapps te kijken.
Het gaat hierbij om een breed scala van zaken. Om te beginnen betreft het niet alleen de gezondheid maar de complete glw (gezondheid, leefstijl en welzijn) voor de consument. Bad apps kunnen op alle drie van deze terreinen schade berokkenen. Inmiddels loopt het aantal glw-apps wereldwijd tegen de 100.000. Dan valt gewoon kaf tussen het koren te verwachten.
Betrouwbaarheid en veiligheid zijn toch wel twee verschillende dingen. Bij betrouwbaarheid denk je aan (bewezen) werkzaam, actueel, informatie afkomstig uit gerenommeerde bronnen en geen direct eigen belang van de appmaker. Bij de veiligheid gaat het om (medische) fouten die de glw kunnen bedreigen, ongewenste gegevensverzameling door derden, het schenden van de privacy en het ongevraagd aanbieden van spam, diensten en producten. En in het ergste geval hacken, cybercrime en terroristische aanslagen binnengelaten door de bad app. Allemaal zaken die je als consument van gezondheidsapps echt niet wilt.
In principe zijn er drie niveaus voor gezondheid, leefstijl en welzijn-apps
Het eerste niveau is het zelfmanagement. De glw-app functioneert dan als zoekmachine voor betrouwbare informatie, adviezen en begeleidingstrajecten of monitor van de eigen gezondheid. Voorheen ging dat ook goed via folders, websites en vragen stellen aan zorgverleners. Je kunt in deze dan ook volstaan met de goedkeuring / certificering door consumenten-/patiëntenorganisaties, GGD-en en zorgverzekeraars. Of een appstore in deze controle-eisen goed voor elkaar heeft, valt echter nog te bezien.
Het tweede niveau is dat van het samen met de zorg / hulpverleners beslissen (shared decision making), coachen en monitoren van de gezondheid. Bijvoorbeeld een app die depressieve cliënten of diabetespatiënten begeleidt. Dat kan deels per zelfmanagement maar ook de zorgverlener moet goed zicht hebben op hetgeen er gebeurt en of de app de juiste controles en metingen betrouwbaar uitvoert. Plus tijdig aan de bel trekt wanneer het misgaat. De eisen gesteld aan dit type app zijn aanmerkelijk hoger. Certificering op het niveau van vak-/beroepsverenigingen en de gerenommeerde patiëntenorganisaties is dan wel het minimum. Ook op Europees niveau en adequate voorlichting vanuit de overheid zal er waarschijnlijk een dergelijk kwaliteitszegel komen.
Het derde niveau betreft de diagnoses en behandelingen waarbij een bad app gevaarlijk is. Een onjuiste diagnose kan de gebruiker al flink verontrusten. Maar wat als de slechte app verkeerde metingen doet en daarop de medicatie zelf gaat aanpassen? Dan kunnen er levensbedreigende situaties ontstaan. Van een andere orde is ongewenste manipulatie van medische informatieve door derden. De kwaliteitsbewaking ligt hier bij universiteiten, artsen en onderzoeksinstellingen.
Voor de zekerheid geen glw-apps meer gebruiken? Natuurlijk niet! Maar dan wel uit een betrouwbare bron en/of gecertificeerde apps die ook echt werken.
© Nationale Zorggids
