Om hersenziektes als depressie, alzheimer of adhd te kunnen behandelen, is meer onderzoek naar het brein nodig. Dat kan niet zonder proefdieronderzoek, zeggen zeventig internationale hersenonderzoekers die waarschuwen dat deze vorm van onderzoek onder druk staat. En daarmee ook de verdere ontwikkeling van behandelingen in gevaar komt. Dit meldt Radboudumc.
Ongeveer 170 miljoen Europeanen leiden aan een hersenaandoening zoals adhd, autisme, Parkinson, alzheimer, angststoornissen en hersentumoren. Voor veel van deze ziektes geldt dat ze een grote impact hebben op patiënten en hun naasten, dat ze nog niet te genezen zijn en dat ze veel maatschappelijke kosten met zich meebrengen.
Weinig bekend over werking brein
Hersenziekten zijn vaak moeilijk te behandelen, omdat de wetenschap nog steeds relatief weinig weet over hoe het brein werkt. Neurowetenschappers onderzoeken het hele spectrum van het brein: van moleculen en cellen tot hersengebieden en hun onderlinge interacties tot uiteindelijk gedrag en cognitie. Onderzoekers gebruiken hiervoor verschillende onderzoeksmethoden, waaronder proefdieronderzoek. Dit onderzoek staat echter in toenemende mate onder druk, waardoor zeventig neurowetenschappers uit Nederland en daarbuiten waarschuwen voor de gevolgen ervan. Zij stellen dat de ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor hersenaandoening in gevaar komt.
Te weinig tijd
Neurowetenschappers weten vaak niet hoe hun onderzoek zal verlopen, juist omdat er nog zo weinig bekend is over de werking van de hersenen. In een aanvraag voor wetenschappelijk onderzoek wordt een duidelijk plan echter wel verwacht. De huidige regelgeving biedt de mogelijkheid om onderzoek aan te vragen voor een periode van vijf jaar. Zo’n aanvraag vereist veel details over de verwachte verloop van de studie en de precieze opzet van de experimenten. Bij elke afwijking van de oorspronkelijke vraag is nieuwe toestemming nodig. Hierdoor levert onderzoek aan kwaliteit in: er blijft te weinig tijd over voor experimenten of nieuwe inzichten kunnen er niet in worden meegenomen.
Inflexibel systeem
Het systeem is volgens de wetenschappers te inflexibel. Zij missen de tijd om de beste keuzes te maken tijdens experimenten. En dit heeft directe gevolgen voor de kennis die zij daarvan opdoen. Ze vinden het logisch dat proefdieronderzoek gepaard gaat met strenge regelgeving, maar de bijbehorende administratieve lasten kunnen voor vertraging of zelfs stilvallen van het onderzoek zorgen. Op den duur kan dit ertoe leiden dat er geen vooruitgang meer wordt geboekt in neurowetenschappelijk onderzoek, waardoor de maatschappij ook niet dichter bij mogelijk behandelingen komt.
Door: Nationale Zorggids
