Een drugsverslaving wordt veelal gezien als een chronische (hersen)ziekte, maar dit idee staat haaks op nieuwe kennis over het herstel van verslaving. Mensen kunnen wel degelijk herstellen en daarbij groeien op persoonlijk, sociaal én maatschappelijk gebied. Dit is geen kwestie van een aan- of uitknop, maar een langdurig en complex proces, met positieve veranderingen in verschillende levensdomeinen. In de verslavingszorg is meer aandacht nodig voor herstelondersteunende zorg. Dat meldt Tilburg University.
“Elke positieve verandering is herstel”, stelt promovendus Thomas Martinelli. Voor het individu gaat herstellen niet enkel om het stoppen met problematisch middelengebruik, maar ook om de verbetering van kwaliteit van leven. Het middel zelf maakt voor dit proces niet zoveel uit.
Thomas Martinelli: “Verslaving zit diep verweven in iemands leven. Het gaat vaak hand in hand met allerlei sociale en psychische problemen, zoals armoede, psychische stoornissen of trauma’s. Pas als er naar het geheel wordt gekeken, is het mogelijk goede herstelondersteunende zorg te bieden. De bevindingen van het onderzoek kunnen bijdragen om deze zorg verder te ontwikkelen.”
Herstel
Uit één van de deelstudies blijkt dat mensen die minimaal vijf jaar in het herstelproces zitten, vergeleken met mensen die in de beginfase van herstel zitten, een kleinere kans hebben op huisvestingsproblemen, betrokkenheid bij criminaliteit en gebruik van harddrugs. Daarnaast werken of studeren ze vaker. Dat wijst op een herstelproces van jaren. Een meerderheid van de deelnemers is of was lid van een zelfhulpgroep. Leden van zo’n groep hebben meer motivatie om nuchter te blijven, meer sociale contacten en meer herstelvermogen. Dit kan betekenen dat zelfhulpgroepen vooral aantrekkelijk zijn voor mensen die al een betere uitgangspositie hebben. Maar het kan ook zijn dat zij leden sterker maken via sociale steun. In beide gevallen vervullen zelfhulpgroepen een behoefte, aanvullend op professionele zorg.
In Nederland is er nauwelijks overheidsbeleid op het gebied van herstel. Dit kan verklaren waarom de sector moeite heeft om structurele herstelondersteunende zorg te organiseren. In plaats daarvan richt de zorg zich nu veelal op acute behandeling van de symptomen van verslaving. Het is belangrijk om drugsverslaving te begrijpen als een probleem dat ingebed is in vele aspecten van iemands leven en dat al deze aspecten dus samenhangend moeten worden ondersteund en behandeld. Dat kan alleen met op het individu afgestemde ondersteuning, niet alleen tijdens behandeling, maar gedurende de hele fase van herstel.
Door: Nationale Zorggids
