Volgens Zorginstituut Nederland schiet de samenleving ernstig tekort bij de zorg aan mensen met complexe psychische problematiek. Met nieuwe adviezen moet de zorg en ondersteuning voor mensen met deze problemen toegankelijker worden. Zo is moet er meer ruimte komen voor laagdrempelige ondersteuning uit de eigen omgeving van mensen. Dit moet de wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) terugdringen, meldt Zorginstituut Nederland.
Het Zorginstituut is kritisch op de wijze waarop de samenleving omgaat met psychische kwetsbaarheid veroorzaakt door schulden, problemen op het werk, prestatiedruk of eenzaamheid. Zij komen vaak in de ggz terecht, terwijl de oorzaak van hun problemen in de eigen omgeving ligt.
Naar elkaar omzien
“Fysieke problemen herkennen we, maar voor mentale gezondheid lijken we minder oog te hebben. Willen we deze mensen passende zorg bieden, dan hebben we de samenleving daarbij nodig. Door tijdig naar elkaar om te zien als het even wat minder gaat”, zegt bestuursvoorzitter Sjaak Wijma van Zorginstituut Nederland. Hij vindt dat Nederlanders in elkaars mentale gezondheid moeten investeren, zodat minder mensen zijn aangewezen op professionele zorg.
Psychische problemen normaliseren
Ondanks dat er steeds meer ggz-aanbieders zijn, blijft de wachtlijst in de geestelijke gezondheidszorg groeien. Er is volgens het Zorginstituut onvoldoende afstemming om ervoor te zorgen dat de meest kwetsbare mensen het snelst worden geholpen. Juist mensen met complexe problemen moeten het langste wachten. Om dit op te lossen, moet de organisatie en financiering van zorg en ondersteuning bij psychische problemen worden aangepast, bepleit het Zorginstituut. Mensen moeten onder meer makkelijker hulp vinden in hun eigen omgeving. De drempel hiervoor kan worden verlaagd door psychische kwetsbaarheid eerst bespreekbaar te maken en te normaliseren. Thuis, bij vrienden en op het werk. De ministeries zouden hiervoor een publiek debat moeten voeren. Ook zijn meer laagdrempelige steunpunten nodig en moet er meer experimenteerruimte komen voor gemeenten en organisaties om deze op te zetten.
Ook moeten er (financiële) maatregelen komen die de samenwerking tussen de zorgsector en het sociaal domein bevorderen en zouden cliënten, ervaringsdeskundigen en naasten onderdeel van werkgroepen en overlegcircuits in de ggz moeten zijn.
Door: Nationale Zorggids