Het instrument ‘Zelfevaluatie Palliatieve Zorg’, in 2018 ontwikkeld door het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en netwerkorganisatie palliatieve zorg Stichting Fibula, biedt inzicht in de geboden palliatieve zorg, het palliatieve zorgbeleid en verbetermogelijkheden binnen zorgorganisaties. Het instrument blijkt ook goed bruikbaar te zijn in de verstandelijk-gehandicaptenzorg, maar vereist wel een aangepaste manier van kijken naar die zorg. Dit is de belangrijkste conclusie van onderzoek van het Nivel, waarin de Zelfevaluaties van tien zorgorganisaties voor mensen met een verstandelijke beperking onder de loep werden genomen. Dat meldt Nivel.
De factsheet bevat naast de onderzoeksresultaten een aantal tips voor andere zorgorganisaties in de gehandicaptenzorg hoe gericht met het instrument aan de slag te gaan.
Positieve ervaringen in de gehandicaptenzorg
Tot nu toe maakten vooral verpleeghuizen, thuiszorgorganisaties, hospices en ziekenhuizen gebruik van het instrument. De ervaringen in de gehandicaptenzorg zijn positief: de Zelfevaluatie Palliatieve Zorg biedt inzicht in de geboden palliatieve zorg in de organisatie en draagt bij aan onderlinge discussies binnen teams over verbetermogelijkheden.
'Zelfevaluatie Palliatieve Zorg': dossieronderzoek en vragenlijsten
De ‘Zelfevaluatie Palliatieve Zorg’ is gebaseerd op het Kwaliteitskader Palliatieve Zorg (IKNL/Palliactief, 2017), dat de beste manier van handelen bij palliatieve zorg beschrijft binnen verschillende ‘domeinen’. De Zelfevaluatie bestaat uit twee onderdelen:
- dossieronderzoek van de tien laatste niet-acuut overleden cliënten binnen de zorgorganisatie
- een vragenlijst over een aantal domeinen van het Kwaliteitskader Palliatieve Zorg, namelijk: markering van de palliatieve fase, gezamenlijke besluitvorming, proactieve zorgplanning, symptoomlast op vier dimensies (fysiek, psychisch, sociaal en spiritueel), deskundigheid, coördinatie en continuïteit, netwerk, individueel zorgplan en evenwichtige zorgverleners.
De Zelfevaluatie wordt ingevuld door een, bij voorkeur multidisciplinair samengestelde, werkgroep van professionals in een zorgorganisatie, begeleid door het Netwerk Palliatieve Zorg in hun regio.
Zelfevaluatie binnen de verstandelijk-gehandicaptenzorg; verder kijken dan de regulier geboden zorg
In zorgorganisaties voor mensen met een verstandelijke beperking is steeds meer aandacht voor palliatieve zorg. In dit onderzoek is nagegaan of het zelfevaluatietool ook bruikbaar is in de verstandelijk-gehandicaptenzorg.
Bij het uitvoeren van de Zelfevaluatie in zorgorganisaties voor mensen met een verstandelijke beperking blijkt het belangrijk te zijn om verder te kijken dan de regulier geboden zorg en met een multidisciplinair team te reflecteren op specifieke werkwijzen in de palliatieve zorg. Bijvoorbeeld door voor ieder domein na te gaan of er in de palliatieve fase extra ondersteuning gewenst is, of dat er aanpassingen nodig zijn ten opzichte van de reguliere zorg. De Zelfevaluatie helpt op deze manier om een gezamenlijke visie op goede palliatieve zorg binnen de organisatie verder te ontwikkelen en de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking in de palliatieve fase en naasten te verbeteren.
Door: Nationale Zorggids
Bron: Nivel, https://www.nivel.nl/nl/nieuws/zelfevaluatie-palliatieve-zorg-goed-bruikbaar-de-verstandelijk-gehandicaptenzorg, geraadpleegd op 12-05-2022
