In het beroepsprofiel van verpleegkundigen wordt het ondersteunen van zelfmanagement genoemd als kern van de professie. Tot nu toe was echter niet duidelijk hoe verpleegkundigen dat moeten doen. Reden voor Susanne van Hooft, verpleegkundige en docent-onderzoeker bij Hogeschool Rotterdam, om hier haar promotieonderzoek op te richten.

Het promotieonderzoek van geeft inzicht in hoe verpleegkundigen aankijken tegen het ondersteunen van zelfmanagement. Zij onderscheidt hierin vier verschillende perspectieven: het Coach-, Poortwachters-, Behandelaars- en Leraarperspectief. Het herkennen van deze verschillende perspectieven is belangrijk, omdat blijkt dat verpleegkundigen bij het ondersteunen van zelfmanagement uiteenlopende doelen nastreven.

Uit het onderzoek blijkt dat verpleegkundigen het vooral lastig vinden om samen met patiënten afspraken te maken over de te bereiken doelen. Het zorgen voor vervolgafspraken en het organiseren van de zorg krijgt van verpleegkundigen de minste aandacht, terwijl dat een belangrijk aspect van zelfmanagementondersteuning is. Volgens verpleegkundigen zijn vooral het gebrek aan tijd, de veronderstelde motivatie en te weinig kennis van de patiënt belemmerende factoren. Dit is opvallend, omdat het inspelen op de motivatie en de kennis van de patiënten juist een onderdeel is van het ondersteunen van de eigen regie.

Van Hooft concludeert dat het ondersteunen van zelfmanagement meer is dan het achterhalen wat iemand wil, of het geven van voorlichting over de aandoening. Het gaat er vooral om de patiënten te ondersteunen bij het krijgen van regie over het leven met een aandoening. Dat vraagt om een andere basishouding van verpleegkundigen.

Door: Redactie Nationale Zorggids