In Nederland zijn vijf bewezen effectieve middelen tegen borstkanker niet beschikbaar. Hierdoor hebben borstkankerpatiënten in Nederland een slechtere toegang tot medicatie dan in andere landen in de Europese Unie. Dit komt deels door de werkwijze van de medicijnfabrikanten maar ook door keuzes die zorgverzekeraars, de overheid en artsen maken. Dat Trodelvy, Verzenios, Lynparza, Enhertu en Keytruda niet beschikbaar zijn terwijl de werking wél is aangetoond, is voor Borstkankervereniging Nederland onaanvaardbaar. Dit meldt BVN.
De middelen bieden een kans op genezing of verlengd leven. BVN verwacht dat het aantal ontbrekende geneesmiddelen op de Nederlandse markt zal toenemen omdat er minder geneesmiddelen in het basispakket van de zorgverzekering terechtkomen. 2.600 patiënten per jaar zullen hier de effecten van merken.
Waarom zijn sommige borstkankermedicijnen niet beschikbaar in Nederland?
Dat vijf bewezen geneesmiddelen niet beschikbaar zijn in Nederland komt deels door de hoge medicijnkosten die farmaceuten vragen, het complexe toelatingsproces in Nederland, langere procedures en door het stoppen van compassionate use programs. Dit zijn programma’s die medicijnen gedurende een bepaalde periode beoordelen. Deze worden in de zogenoemde sluis van het basispakket geplaatst voor een aantal patiënten. Voor Trodelvy, Enhertu en Lynparza zijn deze programma’s nu gestopt.
In mei 2023 zijn ook nog eens verscherpte criteria opgesteld voor de effectiviteit van medicijnen. Door oncologen, nota bene. BVN is het niet met deze verscherpte criteria eens omdat Nederland hiemee afwijkt van de geldende richtlijnen in Europa. ZO moet een medicijn nu meer gezondheidswinst kunnen aantonen (langere levensduur of ziektevrije periode. De nieuwe criteria zorgen voor verminderde toelating in Nederland, ook met terugwerkende kracht. BVN denkt niet dat de criteria een oplossing zijn voor mogelijke problemen. Daarnaast verwacht de vereniging dat het onderzoeksklimaat in Nederland erdoor verschraald, wat mogelijk leidt tot minder kansen voor patiënten om in een vroeg stadium binnen een onderzoekssetting medicijnen te krijgen.
Voorschrijfgedrag oncologen
BVN is van mening dat het voorschrijfgedrag van oncologen niet altijd consistent of uniform is. Mogelijk komt dit door ervaring, expertise of door het inkoopbeleid van het ziekenhuis. Zo zijn er artsen die geen valse hoop willen geven en patiënten van opties onthouden. Soms gelooft een arts niet in een medicijn voor een bepaalde patiënt. En in sommige gevallen weten artsen niet van de sluisplaatsing van een middel.
Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
