Hoelang moet of mag een arts blijven zwijgen als hij een vermoeden heeft van kindermishandeling? Een huisarts, die vaak het hele gezin behandelt of een kinderarts, heeft een cruciale positie bij het signaleren van kindermishandeling. Mirjam Sombroek-van Doorm onderzocht hoe houdbaar het beroepsgeheim van de arts is. Dit meldt Universiteit Leiden.
“Bij het voorkomen en bestrijden van kindermishandeling zijn artsen heel belangrijk. Zo weet de huisarts vaak van de huiselijke ruzies.” Maar artsen hebben een beroepsgeheim. Dat waarborgt de privacy van patiënten. Juist daarom ligt het medisch beroepsgeheim stevig verankerd in de wet.
Spreken of zwijgen
Het blijkt niet alleen voor de arts, maar ook voor de Tweede Kamer en voor de wetgever een lastig onderwerp. “De toenemende wens van de politiek om het accent meer op ‘spreken’ te leggen, botst al gauw met de wettelijke plicht van de arts zijn mond te houden.” Daarom onderzocht de promovenda hoe die uiteenlopende belangen met elkaar verzoend kunnen worden en juridisch vorm kunnen krijgen.
Bestaand stappenplan
In haar onderzoek onderscheidt Sombroek-van Doorm drie situaties. "De eerste is die waarin de arts zelf signalen heeft van kindermishandeling. Hij moet die signalen dan onderzoeken en waar nodig hiervan een melding doen aan Veilig Thuis. Daarvoor bestaat al een stappenplan."
Het probleem zit hem dan ook in de twee andere scenario’s: als de arts aan een andere instantie dan Veilig Thuis een vermoeden wil melden, bijvoorbeeld aan de Raad voor de Kinderbescherming en wanneer bijvoorbeeld de Raad voor de Kinderbescherming of Veilig Thuis bij de arts navraag doet naar aanleiding van een door hen ingesteld onderzoek. In die situaties is niet duidelijk waaraan de arts zijn afweging om al dan niet informatie te verstrekken, moet toetsen. En dus is het ook niet duidelijk of hij moet zwijgen of spreken.
Zorgplicht als oplossing zien
Sombroek-van Doorm concludeert dat de zorgplicht als oplossing kan worden gezien voor de knelpunten rondom het medisch beroepsgeheim. Ze vindt dat het beroepsgeheim als onderdeel van de plicht gezien moet worden. Vermoedt een arts kindermishandeling, dan moet hij enkele stappen doorlopen. Wordt het vermoeden ontkracht, dan blijft hij zwijgen. Somsbroek- van Doorm stelde een stappenplan om voor gevallen waarin de arts wordt gevraagd om gegevens te verstrekken.
De promovenda hoopt dat haar conclusies en aanbevelingen worden overgenomen in de meldcode van de KNMG.
Door: Nationale Zorggids
