Voor patiënten en hun omgeving is het nooit wenselijk om in de onzekere wereld van de IC-afdeling te verblijven. De negatieve invloed ervan kan volgens promovenda Margo van Mol worden verminderd als patiënten en hun naasten ervaren dat zij optimale, persoonsgerichte kwaliteitszorg krijgen, waarbij respect, waardigheid, en empathie de belangrijkste kenmerken zijn. Dit heeft vervolgens een positieve invloed op de ervaringen van patiënten en hun naasten.

Het werk op een IC-afdeling kent behalve technische en medische aspecten ook emotionele aspecten. Dat geldt natuurlijk voor de patiënt en diens naasten, maar zeer zeker ook de verpleegkundigen en medici op de afdeling. Van Mol constateerde dat er wel onderzoeken zijn gedaan om beoordelingen van naasten van de patiënten omtrent Intensive Care en nazorg te meten, maar daarin werden volgens haar begrippen als tevredenheid, ervaringen en kwaliteit van de zorg door elkaar gehaald.

In haar proefschrift presenteert Van Mol compassie en empathie als twee verschillende begrippen. Van Mol: “Compassie is het zien van het lijden van een ander, dat door zowel IC-professionals als direct betrokkenen als eigen emotie wordt gevoeld. Empathie is het cognitieve begrip en het invoelen van de situatie door de professionals. Daarbij wordt de situatie van een andere persoon (in lijden of zorg) ondersteund, zonder dat het gepaard hoeft te gaan met het zelf voelen van dat lijden. Een teveel aan emotioneel inleven kan negatieve gevolgen hebben voor de professionals. Daarom zijn er ook ondersteunende interventies nodig om hun emotionele gezondheid te waarborgen.” Van Mol ziet gesprekken en training in relatieopbouw en communicatieve vaardigheden voor hen als essentieel voor het ontwikkelen van een empathische houding.

Door: Redactie Nationale Zorggids