“Ik snap dat sommige zorgverleners op een gegeven moment wat anders gaan doen”

Daisy (38) werkt als senior verpleegkundige in de ouderenzorg:

“Of ik mijn werk goed doe of de kantjes er vanaf loop, maakt eigenlijk niet uit. Mijn salaris stijgt al jaren niet meer. Ik heb een coördinerende functie, dus verdien in principe goed. Maar na een jaar of tien in de ouderenzorg zit je al aan de top van je schaal. Dat vind ik demotiverend. Ik snap dat sommige zorgverleners op een gegeven moment denken: ik ga wel wat anders doen.

Alleen als je manager wordt, kun je nog een hoger salaris krijgen. Maar wat als je dat niet wil? Als manager sta je immers verder van de werkvloer af. Bij grote commerciële bedrijven geldt vaak: als je je werk goed doet, krijg je er salaris bij. Ik zou willen dat dit in verpleeghuizen ook zo was. Waarom wordt ambitieus personeel niet beloond?

Meer zorgpersoneel werven

Begrijp me niet verkeerd, ik vind dat je alleen de zorg in moet gaan als je het werk leuk vindt. Tegelijkertijd denk ik dat een structurele salarisverhoging mensen motiveert voor de zorg te kiezen. Dat is hard nodig. Het personeelstekort in de zorg is enorm. Dat heeft de coronacrisis eens te meer laten zien.

Mijn collega’s en ik buffelen al een jaar keihard. De eenmalige bonus van duizend euro was welkom, maar niet genoeg. Ook voor de coronacrisis kregen we het rooster niet altijd rond. Het werk dat je met twee mensen hoort te doen, doe je vaak alleen. Daar zijn cliënten de dupe van. Ik zou zo graag wat meer tijd voor ze hebben.

Salaris is natuurlijk niet alles. Autonomie is ook een belangrijke arbeidsvoorwaarde voor me. Gelukkig mag ik daar niet over klagen, ik heb veel zeggenschap over mijn eigen rooster. Maar zo’n arbeidsvoorwaarde kan het uitblijven van een salarisverhoging niet compenseren. 

Weinig vertrouwen

Ik heb er weinig vertrouwen in dat een volgend kabinet wel iets doet aan de salarissen in de zorg. Het probleem is dat het geld ergens vandaan moet komen. Dat zou betekenen dat de zorgpremies stijgen. En ik las laatst nog dat een minderheid van de Nederlanders bereid is meer zorgpremie te betalen. Dat begrijp ik wel.

Daarom moet het geld uit een ander potje komen, vind ik. Er zijn genoeg mogelijkheden. Grote bedrijven kunnen meer belasting betalen, bijvoorbeeld. Aankomende verkiezingen stem ik dan ook op een partij die zich hard maakt voor de zorg.

Grote verantwoordelijkheid

Als verzorgenden en verpleegkundigen zijn wij de ogen en de oren van de arts. Wíj moeten beoordelen of een patiënt bij klachten meer hulp nodig heeft. Ons onderbuikgevoel moet kloppen. Dan is het toch oneerlijk dat het verschil in salaris met een arts zo groot is?”

“Ik denk niet dat een hoger salaris de oplossing is voor het personeelstekort”

Natasja (44) werkt als persoonlijk begeleider in een instelling voor mensen met een verstandelijke handicap en forensische problematiek. Op haar Facebookpagina Oog voor Zorgen schrijft ze over haar ervaringen in de zorg.

“Ik vind niet dat ik slecht verdien, laat ik dat vooropstellen. Ik werk al zo’n 25 jaar in de zorg en ben tevreden over het salaris dat ik nu krijg. Toch denk ik dat sommige andere zorgverleners wel onderbetaald worden. Het loon staat niet altijd in verhouding tot de verantwoordelijkheden die ze hebben.

Beloften niet nakomen

Wat me het meest stoort? De loze beloften van politici. Dan heb ik nog liever dat het kabinet toegeeft dat ze komende jaren niets aan de salarissen veranderen. Nu beloven politici telkens zaken waarvan ze al weten dat ze het niet gaan waarmaken. En maken ze het zorgpersoneel telkens blij met een dode mus. 

Imago verbeteren

Ik denk niet dat een hoger salaris dé oplossing is voor het personeelstekort. Volgens mij is het vooral belangrijk dat het imago van de zorg verbetert. Ik hoor van veel mensen dat werken in de zorg ze zwaar lijkt. Of vies en gevaarlijk. In de media zie en lees je ernstige verhalen over zorgpersoneel dat zich uit de naad werkt.

De leuke kanten van het werk worden onderbelicht. Dat is zonde, want het is zo’n mooi en dankbaar vak. Ik denk weleens na over manieren om het imago van de zorg te verbeteren. Misschien moeten we als zorgverleners presentaties geven over de mooie aspecten van ons vak. Op scholen, bijvoorbeeld.

Gehoord worden

Persoonlijk vind ik het vooral belangrijk dat ik gehoord word. Ik heb het geluk dat ik altijd fijne werkgevers heb gehad, maar ik kan me voorstellen dat dit niet voor iedereen zo is. Doorgroeimogelijkheden zijn ook belangrijk. In de zorg ben je afhankelijk van een cao, waarover vakbonden onderhandelen. Het gevolg is dat salarisschalen vastliggen. Maar dat is in meer sectoren zo, denk ik. Winkelpersoneel groeit op een gegeven moment ook niet meer in salaris.

Zolang ik fatsoenlijk betaald krijg, ben ik zelf tevreden. Ik vind het essentieel dat de organisatie waar ik werk een open cultuur heeft. Zodat ik mijn verhaal kwijt kan, als dat nodig is. Dat vind ik belangrijker dan een hoog salaris.”

“De zorg is een ondergeschoven kindje”

Maarten (29) werkt als assistent-woongroepbegeleider in de gehandicaptenzorg:

“Ik vind mijn werk geweldig, maar het kan ook zwaar zijn. Ik krijg dagelijks te maken met fysieke en verbale agressie, heb onregelmatige diensten en maak veel leed van dichtbij mee. De werkdruk ligt hoog, en is niet in verhouding met het salaris dat ik krijg. Ik snap dan ook dat sommige zorgverleners uitstromen. 

Het personeelstekort is groot. In een eerdere functie stond ik een keer alleen op een groep van veertig zwaar dementerende cliënten. Ik deelde medicatie uit. Een grote verantwoordelijkheid, want ik wilde geen fouten maken en moest iedereen in de gaten houden. Na zo’n dag kom ik vermoeid thuis.

Zelf nog doorgroeimogelijkheden

Gelukkig ben ik nog jong en kan ik nog doorgroeien in deze organisatie. Mijn salaris gaat dus nog wel omhoog. Mijn leidinggevende informeert vaak naar mijn ambities en er zijn opleidingsmogelijkheden.

Tegelijkertijd weet ik dat ik op een gegeven moment alleen nog meer zal verdienen met een leidinggevende functie. Ik kan me goed voorstellen dat niet iedereen dat wil. Veel mensen zijn de zorg ingegaan om contact te hebben met cliënten, niet om manager te worden. Het zou goed zijn als zorgverleners die tevreden zijn met hun functie, toch kunnen groeien in salaris.

Ondergeschoven kindje

De zorg is een ondergeschoven kindje. De coronabonus was een leuke bijkomstigheid, maar het salaris moet structureel omhoog. Ik geloof echt dat je op die manier meer mensen motiveert de zorg in te gaan. En dus bijdraagt aan het verkleinen van het personeelstekort. Ook toont het kabinet zo waardering voor ons harde werk. 

Ik heb er weinig vertrouwen in dat de volgende regering iets verandert aan de zorgsalarissen. Overigens vind ik dat grote organisaties hier ook een aandeel in hebben. Het management van instellingen als Amsta en Cordaan moet zich hard maken voor betere arbeidsvoorwaarden in de zorg.

Zorgsysteem op de schop

Als je het mij vraagt, moet ons hele zorgsysteem op de schop. Daarbij is het belangrijk over de grens te kijken: hoe doen andere landen het? In landen als Zweden of Noorwegen is de zorg een stuk goedkoper en minder complex geregeld. Burgers dragen bij via belastingen. En verplegend personeel wordt beter betaald dan in Nederland. Ja, daar kunnen wij een voorbeeld aan nemen.”

Door: Nationale Zorggids / Bente Schreurs