Veel gecertificeerde instellingen (GI) kampen met een personeelstekort. Om te zorgen voor voldoende beschikbare jeugdwerkers, kopen gemeenten daarom meerdere GI’s tegelijk in. Gevolg hiervan is dat er zoveel GI’s actief zijn in de jeugdzorg, dat raadsonderzoekers niet meer weten welke GI deelneemt en welke niet. Hierdoor adviseren zij onbedoeld GI’s die geen plek of personeel hebben en komen kinderen onbedoeld op een wachtlijst. Dit tot grote ontevredenheid van de rechtbank, die een haalbaar advies verwacht van raadsonderzoekers. Dit meldt Raad van de Kinderbescherming (RvdK).
Tot vier jaar geleden waren er slechts drie soorten GI’s in Nederland: een GI voor de algemene doelgroep (bijvoorbeeld Jeugbescherming Brabant). Deze GI’s waren aangewezen door de overheid. De nieuwe Jeugdwet (2015) verplaatste de verantwoordelijkheid voor het aanbieden van GI’s naar gemeenten en opende tegelijkertijd de markt voor nieuwe zorgaanbieders. “Het jeugdzorglandschap is sindsdien enorm versnipperd”, legt Barbara Gussenhoven, gebiedsmanager van Zeeland, Midden- en West Brabant en Rotterdam uit. “Overal melden zich nieuwe zorgaanbieders, die gemeenten los van elkaar inkopen.”
Botsing
Binnen deze context kon een probleem ontstaan dat nu pas zichtbaar wordt: de botsing tussen de Rechtbank, RvdK, GI’s en gemeenten over de benoeming van de GI die de opgelegde maatregel gaat uitvoeren. Raadsonderzoekers zijn tot op heden verplicht om in hun rapport een GI bij naam noemen. GI’s zijn op hun beurt verplicht om elke aanvraag te accepteren. Als een GI geen plek heeft, dan vraagt die aan de RvdK om een andere GI te kiezen. En daar gaat het volgens Gussenhoven mis: “Raadsonderzoekers hebben geen overzicht van deelnemende GI’s. Het is de verantwoordelijkheid van gemeenten om te zorgen voor beschikbare GI’s en jeugdwerkers in de regio.”
Noodklok
Niet alleen de RvdK maakt zich zorgen. Onlangs nog luidden ook kinderrechters uit Zeeland en Breda de noodklok over de gevolgen van deze kwestie voor kinderen. “Alleen de politiek kan deze weeffout in de Jeugdwet veranderen. Toch onderzoekt zij samen met gemeenten en GI’s of raadsonderzoekers voortaan alleen de GI-functionaliteit kunnen adviseren. Ze noemen de GI dan niet meer bij naam, maar adviseren alleen de maatregel en een GI in de regio. Overvolle GI’s hoeven dan geen zaken meer aan te nemen en kunnen onderling afstemmen wie de maatregel gaat uitvoeren.’
Door: Nationale Zorggids
