Kwaliteit van zorg bepaald door postcode van je woonplaats

Bijna een decennium geleden werden gemeenten verantwoordelijk gemaakt voor zorgtaken die nu onder de Wet maatschappelijke ondersteuning en Jeugdwet vallen. Maar tien jaar na dato blijkt dat jouw postcode de kwaliteit van zorg bepaalt. In iedere gemeente vind je ander regels en maken beleidsmakers afwijkende keuzes, met als gevolg dat chronisch zieken in Arnhem een tegemoetkoming van 155 euro krijgen en in Wageningen meer dan het dubbele (385 euro) krijgen. Dit meldt Algemeen Dagblad. 

De decentralisatie van zorg had voordelig moeten uitpakken voor verschillende hulpbehoevenden. Gemeenten mogen namelijk passende regels opstellen die bij hun demografie passen, zodat gemeenten met veel ouderen hun beleid hierop kunnen laten aansluiten. Maar in de praktijk is het allemaal niet zo rooskleurig als gehoopt.

Hulphondenbeleid bij PTSS

Ook zijn er grote verschillen in het hulphondbeleid, zegt sociaal advocaat Renske Imkamp. Hulphonden zijn belangrijk voor mensen met een zichtbare beperking, maar ook voor mensen met onzichtbare beperkingen zoals een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Wie hiervoor in een grote gemeente een aanvraag doet, krijgt sneller een afwijzing dan in een kleine gemeente. Imkamp vermoedt dat de vrees voor aanzuigingskracht hierin een rol speelt.

Wie zit er voor je?

Ook het VN-Comité heeft onlangs flinke kritiek geuit om het zorgbeleid, met name omtrent het VN-Verdrag Handicap. Het comité ziet net als experts in Nederland dat de verschillen tussen gemeenten te groot zijn en er bijvoorbeeld tientallen verschillende aanvraagprocessen zijn voor een rolstoel. Daarin speelt de persoon met wie je te maken krijgt ook een rol. Ook de mondigheid van een cliënt kan een belangrijke factor spelen, benadrukt cliëntondersteuner Mories Driessen van MEE Plus. Hij stelt dat het zomaar kan gebeuren dat iemand kan besluiten de zorg af te wijzen, terwijl een collega in dezelfde gemeente deze toewijst.

Collega-cliëntondersteuner Marianne Spaan zegt daarnaast dat hulpbehoevenden vaak hulp nodig hebben om een zorgaanvraag goed op te stellen, vanwege de vele regels. Hierdoor hebben hogeropgeleiden met goede beheersing van de Nederlandse taal vaak betere kansen dan mensen met een lagere opleiding en minder goede beheersing van het Nederlands.

Landelijke richtlijnen

Hoe dan ook beveelt het VN-Comité aan dat ons land landelijk normen en richtlijnen opstelt, zodat de kwaliteit van zorg niet meer afhangt van de postcode van je woonplaats.

Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky