Thuiszorg kan rol spelen bij signaleren mondgezondheid ouderen

Student en wijkverpleegkundige Uilkje van der Schaaf van NHL Stenden heeft een tool ontwikkeld die de thuiszorg kan gebruiken voor verankering van het thema mondzorg. Op dit moment wordt een slechte mondgezondheid bij ouderen namelijk nog altijd niet op tijd gezien, terwijl dit wel het algehele welzijn van ouderen beïnvloedt. De Nederlandse Vereniging voor Gerodontologie heeft Van der Schaaf de mondverzorgingsprijs toegekend voor het ontwikkelen van de tool: een deskundigheidsoverleg met mondzorgboxen. Dit meldt NHL Stenden. 

Ongeveer 80 procent van de ouderen in een verpleeghuis heeft een slechte mondgezondheid, zegt Van der Schaaf, die naast deeltijdstudent Verpleegkunde ook wijkverpleegkundige is bij Thuiszorg Het Friese Land. Slechte mondhygiëne is vervelend voor de mond, maar kan ook longontstekingen en hart- en vaatziekten tot gevolg hebben. “Mede omdat mondzorg niet meer standaard verzekerd wordt en sommige mensen de middelen niet hebben om naar de tandarts te gaan, neemt de slechte mondgezondheid toe.”

Intiem onderwerp

De thuiszorg kan een rol spelen bij vroegtijdige signaleren van slechte mondhygiëne, zegt Van der Schaaf. Mensen die in een verpleeghuis terechtkomen, kregen eerst eigenlijk altijd thuiszorg. En nee, thuiszorgmedewerkers hebben niet altijd invloed op het gedrag van een oudere, maar ze kunnen het gesprek erover wel aangaan. Wel zijn hiervoor speciale vaardigheden nodig. “Je moet weten wáár je op moet letten, maar ook hóe je het moet aankaarten. Mondhygiëne is namelijk een moeilijk en intiem onderwerp om aan te snijden”, aldus Van der Schaaf. Bij haar eigen organisatie vinkten haar collega’s slechts bij vijf van de driehonderd nieuwe cliënten mondgezondheid aan als risico. Volgens de wijkverpleegkundige komt dit doordat medewerkers vaak niet weten wat het belang is van mondgezondheid en hoe het onderwerp aangekaart kan worden.

Deskundigheidsoverleg en mondzorgboxen

Om dit probleem op te lossen ontwikkelde ze samen met mondhygiëniste Linet Weening en een thuiszorgcollega het deskundigheidsoverleg over mondzorg. Tijdens een soort workshop kunnen teams dit onderwerp aankaarten met een hand-out, presentatie en met een van de vier mondzorgboxen. In de boxen zitten materialen en mondzorgproducten. Hiermee kunnen thuiszorgmedewerkers zichzelf praktisch onderwijzen. “Cliënten vinden het veel confronterender om hun tanden te laten poetsen dan om gewassen en aangekleed te worden. Dat begrijp je pas als iemand jouw tanden eens poetst.”

Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
Afbeelding: NHL Stenden