Ondanks de ambitie van verschillen ggz-instellingen om in 2020 geen patiënten meer (gedwongen) in te sluiten, lukt het ze nog niet om te stoppen met separeren. Reductie was bij de helft van de bezochte afdelingen niet gelukt, terwijl het merendeel van de instellingen hiervoor wel een plan van aanpak had opgesteld. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) ziet tegelijk ook dat aanbieder zich wel inspannen om separaties te voorkomen. Is er geen ontkomen aan, dan worden ze goed en zorgvuldig uitgevoerd. Toch zijn in de preventie en uitvoering ook verbeteringen mogelijk, meldt IGJ.
De inspectie heeft 66 ggz-instellingen die separaties toepassen een audit laten doen naar separeren en afzonderen. Bij dertien legde ze een toezichtbezoek af. De bezochte afdelingen voldeden aan veel normen en hadden zichtbaar inspanningen verricht om isolatie zo veel mogelijk te voorkomen en deze goed en zorgvuldig uit te voeren, indien een patiënt wél geïsoleerd werd. Toch ziet de inspectie voldoende mogelijkheden om dwangtoepassingen en separaties nog meer terug te dringen.
Zwaardere problematiek
Volgens de instellingen die het aantal separaties niet kunnen terugdringen, komt dat door de zware problematiek van de huidige groep patiënten. De psychische toestand is bij opname in een instelling verslechterd, met name omdat opname pas later plaatsvindt. Ook speelt het personeelstekort in de ggz een rol. Zorgverleners zeggen dat te weinig (vast) personeel ertoe kan leiden dat niet al het mogelijke gedaan kan worden om separatie te voorkomen of zo snel mogelijk te beëindigen. Heeft een instelling wel een stabiel en goed getraind team, dan lukt dit meestal wel.
Dwang en separaties blijven terugdringen
De inspectie verwacht dat het veld met de actualisatie van de Generieke Module Dwang en Drang extra handreikingen komen. Ook de evaluatie van het Dolhuysmanifest kan een nieuwe impuls opleveren. Ondertussen blijft de inspectie toezicht houden en rekent het erop dat ggz-aanbieders dwangtoepassingen en separaties zo vele mogelijk blijven terugdringen en indien toch noodzakelijk, zo zorgvuldig mogelijk toepassen. Verder rekent IGJ erop dat dat zorgaanbieders sturen op de kwaliteit en (fysieke) veiligheid bij insluitingen in een Extra beveiligde kamer (EBK), isoleer- of afzonderingsruimte.
Door: Nationale Zorggids
