"Door de onduidelijke richtlijnen van het RIVM wisten veel werknemers in de jeugdzorg de afgelopen weken niet welke rechten en plichten op hen van toepassing waren. De vakbonden kregen veel meldingen en vragen" zegt Maaike van der Aar, jeugdzorgbestuurder bij de FNV. "Met de corona-overeenkomst die we nu hebben opgesteld, hebben we voor alle partijen duidelijke richtlijnen voor de jeugdzorg op papier." In de overeenkomst staan afspraken en aanbevelingen over gezond en veilig werken ten tijde van de coronacrisis én erna, waarmee ook de zorg voor kwetsbare kinderen gecontinueerd wordt.

Duidelijke richtlijnen

Voor ziekenhuispersoneel had het RIVM na de uitbraak van de coronacrisis heel snel duidelijke protocollen en richtlijnen opgesteld. Onder meer over het gebruik van persoonlijk beschermingsmateriaal, testmogelijkheden en regels omtrent ziekmelden. Albert Spieseke, onderhandelaar namens CNV: "Voor de overige zorgbranches, zoals de jeugdzorg, zorgden deze richtlijnen voor veel onrust. Nu staat duidelijk in de overeenkomst dat werknemers in de jeugdzorg zelf mogen bepalen of ze beschermingsmateriaal willen gebruiken." Op 4 juni is onder aanhoudende druk van de vakbonden uiteindelijk een handreiking voor gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen voor al het zorgpersoneel tot stand gekomen. Spieseke: "De coronaovereenkomst voor de jeugdzorg sluit daar naadloos op aan, maar gaat nog een tandje verder met tal van arbeidsrechtelijke afspraken." 

Afspraken over werkdruk

De corona-crisis zorgt er verder voor dat er op een andere manier gewerkt wordt binnen de jeugdzorg, met het risico op overbelasting. De werkdruk is normaal al hoog in de jeugdzorg, maar door alle coronamaatregelen is deze op veel plekken fors gestegen. Voor kinderen die in een jeugdzorginstelling wonen, gold dat zij geen les kregen. Maaike van der Aar: ‘Iedereen die zijn eigen kinderen les heeft moeten geven, kan zich een voorstelling maken wat dat betekent op een jeugdzorg-groep van meer dan tien jeugdigen. Ook de hulpverlening via beeldscherm nam extreme vormen aan; we hebben vele voorbeelden van jeugdzorgwerkers die tien uur of langer aan een stuk achter een beeldscherm hulp moesten verlenen. Waaronder ook het inschatten van de spanningen, veiligheid en somberheid in gezinnen. En de afweging om er, ondanks geen persoonlijke bescherming, toch naartoe te gaan.

"Het werken tijdens de corona crisis is vele malen intensiever dan voorheen al het geval was, zonder dat dit effect mag hebben op de kwaliteit van zorg", zegt ook Lilian de Groot, onderhandelaar arbeidsvoorwaarden bij FBZ. "Maar er zitten grenzen aan de capaciteit van werknemers. De overeenkomst bevat daarom ook duidelijke afspraken over werkdruk."

Niet klappen, maar lappen

De bonden zijn wel uitermate teleurgesteld dat werkgevers geen extra waardering wilden afspreken in tijd of geld, voor de extreme inzet van werknemers tijdens de afgelopen weken. "In een tijd dat het personeelstekort in de jeugdzorg zo groot is als nu en tegelijkertijd de maatschappelijke waarde eindelijk zo goed in beeld is gekomen, verwachten we dat daar ook iets tegenover staat. Jeugdzorgwerkers verzetten ondertussen namelijk wel structureel, in de hoogste staat van paraatheid en onder verzwaarde omstandigheden, vele uren overwerk. Daar is wat ons betreft echt meer voor nodig dan applaus", sluit Van der Aar af.

Lees hier meer over de corona-overeenkomst.

Door: Nationale Zorggids