Het thema van de week van de euthanasie is: weet jij al wat je wilt? De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) vraagt daarmee aandacht voor het levenseinde. IKNL pleit voor het tijdig inzetten van palliatieve zorg en ondersteunt het Nationale Programma Palliatieve Zorg, waarin wordt gestreefd naar palliatieve zorg op de juiste plaats, op het juiste moment en door de juiste zorgprofessional. Goede palliatieve zorg is een recht en euthanasie een keuze, zo stelt Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL).
Palliatieve zorg en euthanasie kunnen in elkaars verlengde liggen. Het gaat om de kwaliteit van leven die de patiënt met een beperkte levensverwachting ervaart en het wensen van een waardig levenseinde. Daar is meer voor nodig dan goede regelgeving rond euthanasie. Palliatieve zorg vraagt om bewustwording bij het publiek en zorgprofessionals. De bewustwording beperkt zich niet tot de (technische) keuze voor een euthanasieverklaring, of het dragen van een niet-reanimeren penning. Echte regie en wilsbeschikking beginnen bij goed inzicht in en voorlichting over palliatieve zorg en medische beslissingen rond het levenseinde, waaronder euthanasie.
Specialistische palliatieve zorg wordt veel vaker verleend aan patiënten met kanker dan aan patiënten met een andere levensbedreigende aandoening, zo is gebleken uit onderzoek. Bijna tachtig procent van de verzoeken om euthanasie komt van mensen met kanker. Er is nog weinig bekend over het gebruik van palliatieve zorg en de behoefte aan palliatieve zorg Om die reden breidt IKNL, samen met de ziekenhuizen en andere instanties, de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) uit met data over de behandeling in de laatste levensfase. Per ziekenhuis brengt IKNL in kaart hoeveel patiënten met een specifieke diagnose naar verwachting binnen een jaar overlijden. De verschillen per kankersoort zijn groot; van de longkankerpatiënten overlijdt 57 procent in het eerste jaar, terwijl dat percentage bij borstkanker drie procent is. Dit inzicht helpt ziekenhuizen bij de identificatie van patiënten die naar verwachting palliatieve zorg nodig hebben. Zo kunnen zij op tijd de capaciteit van het palliatief team inrichten.
IKNL richt zich in het kader van het Nationale Programma Palliatieve Zorg op het bevorderen van de deskundigheid van zorgprofessionals die te maken hebben met patiënten in de palliatieve fase. Samen met de netwerken palliatieve zorg en de academische centra organiseert IKNL consultatiemogelijkheden voor zorgprofessionals. Zij kunnen daar terecht met vragen over een individuele patiënt in de palliatieve fase. Bij niet-onverwacht overlijden vraagt 6 procent van de zorgprofessionals om een consult aan de IKNL-expertteams. Vaak zijn er specifieke vragen over palliatieve sedatie en in mindere mate over euthanasie. In de toekomst verwacht IKNL dat het aantal consultvragen door meer deskundigheid over palliatieve zorg eerder zal toenemen dan afnemen.
© Nationale Zorggids
