(Novum) - De Twentse oud-neuroloog Ernst Jansen zou veroordeeld moeten worden tot zes jaar onvoorwaardelijke celstraf. Die strafeis formuleerde de officier van justitie op de negende zittingsdag van het proces tegen de 68-jarige Jansen in de rechtbank van Almelo. De verslaafde arts zou met zijn handelen opzettelijk zwaar lichamelijk en psychisch letsel hebben toegebracht. Ook zou Jansen nog deze maand moeten worden gearresteerd.
Jansen slikte in de periode voor hij eind 2003 de laan uit werd gestuurd een naar eigen zeggen 'torenhoge dosering' slaapmiddelen. Desondanks bleef hij patiënten behandelen. "Elke dag besloot hij opnieuw dat hij in staat was patiënten te behandelen", betoogde de officier van justitie, ook al wist Jansen als arts welke gevolgen het gebruik van de slaapmiddelen kon hebben.
Volgens de officier heeft de zaak ook tien jaar nadat Jansen werd ontslagen aan impact nog weinig ingeboet. Vanwege de ernst van de feiten is er volgens haar geen ruimte voor een deels voorwaardelijke straf. De eis tot een beroepsverbod wordt niet gedaan: in Nederland zou hij niet meer aan de slag gaan.
De officier vindt dat er een grote verantwoordelijkheid ligt bij artsen zelf om aan de bel te trekken. Dat geldt dus ook voor de verslaafde Jansen, toen hij merkte dat zijn functioneren achteruitging. "We hebben het hier niet over een kwestie van een aantal weken, maar over een kwestie van een aantal jaren."
Omdat justitie vreest dat Jansen zich wel eens aan de tenuitvoerlegging van de straf zou kunnen onttrekken vroeg de officier de rechtbank om hem ter terechtzitting gevangen te nemen. Jansen woont in Duitsland. De gevangenneming zou nog deze maand moeten gebeuren, wanneer op 17 december de officier van justitie en de verdediging op elkaars verhaal kunnen reageren.
De arts behandelde jarenlang patiënten, bij wie hij verkeerde diagnoses als alzheimer, MS en parkinson stelde. Hij schreef ze vervolgens zware medicijnen voor. Hij opereerde volgens het OM solistisch, wenste niet te worden tegengesproken, informeerde zijn patiënten onvoldoende, en kwam - ook al was daar alle reden toe - niet terug van eerder gestelde diagnoses.
Jansen handelde volgens de officier uit persoonlijke interesse en met een wetenschappelijk motief, maar niet in het belang van de patiënten, die daardoor 'proefkonijnen' waren. Tegelijkertijd, zo betoogde het OM, heeft hij geen enkele publicatie over vroegdementie op zijn naam staan. Jansen schond volgens de officier de eed die hij als arts aflegde.
Volgens de officier disfunctioneerde Jansen op grote schaal, en dat niet alleen bij de patiënten voor wier gevallen de neuroloog nu wordt vervolgd. Voor de zaak maakte het OM een selectie van de zaken van negen van de circa veertig patiënten of nabestaanden die zich met hun verhaal bij justitie meldden.
Bij het type alzheimer dat Jansen constateerde past een relatief korte levensverwachting. "De aangevers die vandaag in de zaal aanwezig zijn hadden er volgens de verdachte niet meer mogen zijn." Hun eigenlijke kwalen - zoals epilepsie, burn-out of een hernia - bleven jarenlang onbehandeld, wat bij een aantal tot blijvende schade heeft geleid.
Een voor een nam de officier de dossiers van de negen patiënten die de afgelopen weken al de revue passeerden nog eens door. Keer op keer zou Jansen een foutieve diagnose hebben gesteld. Volgens deskundigen deed hij dat ongefundeerd en week hij niet meer af van het ingeslagen pad.
Jansen staat overigens niet alleen terecht voor de misbehandeling van zijn patiënten. Ook moet hij zich verantwoorden voor de diefstal van blokken met receptpapier, valsheid in geschrifte en de verduistering van bijna negentigduizend euro onderzoeksgeld.
Deskundigen die Jansen onderzochten constateerden ADHD en narcisme. Die laatste stoornis leidde tot grootheidsfantasieën waarbij de arts zich zag als perfect neuroloog, die neerkeek op anderen.
Jansens gedrag zou kunnen voortkomen uit zijn verslaving of het gevolg kunnen zijn van de gevolgen van een ernstig auto-ongeluk in 1990. Ook zou, ironisch genoeg, een vorm van vroege dementie of een autismestoornis niet kunnen worden uitgesloten. Volgens een psychiater en een psycholoog die Jansen onderzochten moet hij als verminderd toerekeningsvatbaar worden beschouwd. Het OM nam dit oordeel over.
Nu na meer dan een maand de strafeis in de grootste medische strafzaak in de Nederlandse geschiedenis op tafel ligt, is het aan raadsman Frank van Gaal om Jansens kant van het verhaal te belichten. Het pleidooi van de verdediging staat voor maandag op het programma. Het vonnis wordt in februari verwacht.
