Een behandeling van vier weken met immuuntherapie blijkt bijzonder succesvol bij patiënten met een bepaalde vorm van darmkanker. Zij kregen deze therapie voorafgaand aan de operatie en bij 95 procent van de onderzochte patiënten waren er nog maar 10 procent of minder kankercellen aanwezig op het moment van de operatie. Bij bijna 70 procent waren helemaal geen levende kankercellen meer aanwezig. Het Antoni van Leeuwenhoek noemt de resultaten baanbrekend. Het eigen afweersysteem heeft de kankercellen opgeruimd, aldus het ziekenhuis.
Patiënten met een bepaalde vorm van darmkanker kregen in de maand voor hun operatie twee kuren immuuntherapie met nivolumab en ipilimumab. De behandeling was bij bijna alle patiënten zeer effectief en bij ruim twee derde van de patiënten was de tumor helemaal weg ten tijde van de operatie. Tot op heden is bij geen van de patiënten de tumor teruggekeerd. Zij hebben de behandeling twee jaar geleden ondergaan.
MSI- darmkanker
Volgens internist-oncoloog Myriam Chalabi heeft haar onderzoeksteam jaren geleden iets meegemaakt wat vrijwel nooit gebeurt, namelijk dat álle patiënten met niet-uitgezaaide darmkanker in een studiegroep goed reageerden op een nieuwe behandeling. Daarna werd de studie uitgebreid naar een grote groep patiënten met MSI-darmkanker (microsatelliet-instabiele darmkanker) om te onderzoeken of immuuntherapie uitzaaiingen op de langere termijn kan voorkomen. De 111 patiënten binnen dit onderzoek reageerden ook bijna allemaal goed op de vier weken durende behandeling met immuuntherapie.
Ongekende resultaten
“Deze specifieke vorm van darmkanker bevat veel fouten in het DNA, waardoor de tumorcellen gemakkelijker worden opgemerkt door het immuunsysteem. Het immuunsysteem heeft maar een kleine stimulans nodig om die tumorcellen met succes aan te vallen”, aldus Chalabi. Twee jaar na dato heeft geen enkele patiënt de tumor zien terugkeren, “terwijl het grotendeels tumoren met een hoog risico waren”. Chalabi noemt de resultaten ongekend.
De immuuntherapie kan in Nederland nog niet worden aangeboden als standaardbehandeling. Eind 2024 zijn de patiënten drie jaar gevolgd. Als zij dan nog steeds geen tumoren hebben, kan opname van de therapie in het basispakket van de zorgverzekering overwogen worden.
Lees ook: Patiënten met huidkanker hebben baat bij immuuntherapie vóór operatie
Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
