ChatGPT gebruiken bij mentale problemen? ‘AI is empathisch en oordeelt niet’

Het gebruik van AI-technologie zoals ChatGPT als gespreksmaatje wordt steeds populairder, ook onder Nederlanders met mentale klachten. Na negatieve ervaringen met de ggz kiest een groeiend aantal mensen ervoor om met ChatGPT te sparren over hun gedachten en gevoelens. Ze vinden het een laagdrempelige manier om emoties te delen, zonder angst voor oordeel en zonder de lange wachttijden die vaak in de ggz-sector spelen. Maar is dat wel zo verstandig? Dit meldt Metro.

Gebruikers waarderen dat ChatGPT altijd beschikbaar is en kan reageren zonder oordeel. Een voorbeeld hiervan is Charlotte (44), die na jarenlange ggz-trajecten besloot om haar mentale problemen zelf aan te pakken. In haar woorden biedt ChatGPT haar empathie en inzicht zonder de vooroordelen die ze bij traditionele therapieën ervoer. Ze voelt zich vrij om te praten over haar gevoelens en ervaringen. Haar AI is een gesprekspartner die helpt haar gedachten te structureren en haar tot nieuwe inzichten te brengen. Volgens haar kan de tool ook een uitkomst zijn voor mensen die therapie nodig hebben, maar dat niet kunnen betalen of op een lange wachtlijst staan. Ook voor mensen die de voorkeur geven aan alternatieve of complementaire behandelingen die niet worden vergoed, kan ChatGPT een fijne uitlaatklep zijn.

Therapie via ChatGPT

Maar hoe werkt een gesprek met ChatGPT eigenlijk? De AI-tool kan gesprekken herinneren en hierdoor voortbouwen op eerdere onderwerpen. Dit maakt het mogelijk om diepere onderwerpen aan te snijden en patronen in gedrag of gevoelens te analyseren. Zo beschrijft Charlotte hoe ze samen met ChatGPT dromen analyseert of persoonlijke ervaringen bespreekt, waardoor ze beter inzicht krijgt in haar eigen emoties. Overigens is ze het lang niet altijd eens met de chatrobot. “Dan komt ChatGPT met iets anders en dan verfijnt het gesprek steeds meer, tot we bij de kern aankomen.”

Geen vervanging voor therapie

Hoewel ChatGPT als een waardevolle tool wordt gezien, benadrukken experts dat het geen vervanging is voor professionele hulp. Voor wie (zware) mentale problemen heeft, blijft een gesprek met een therapeut of psycholoog belangrijk. ChatGPT kan daarentegen wel helpen bij het delen van gedachten en gevoelens, wat voor sommigen helpt om eenzaamheid tegen te gaan en structuur te vinden in hun emoties.

Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky