In 2018 zijn veertien forensische patiënten benaderd voor deelname aan een pilot met een resocialisatiebudget. De patiënten die allemaal op of onder de armoedegrens leven zouden een basisinkomen krijgen, waarmee ze maandelijks gemiddeld 350 euro extra kregen, tot maximaal 1.350 euro. De proef is een initiatief van GGZ-NHN die wilde onderzoeken of de kwaliteit van leven van deze patiënten verbeterde en of de kans op recidive zou afnemen. Vijf van de veertien patiënten zijn inmiddels weg bij de ggz. Dit meldt Trouw.
De groep patiënten die destijds is benaderd heeft ernstige persoonlijkheidsstoornissen en psychoses én kampt met werkloosheid, verslavingen en schulden. Reguliere behandeling slaan vaak niet aan. Als je constant bezig bent om de eindjes aan elkaar te knopen, blijft er weinig mentale bandbreedte over voor andere zaken”, zegt initiatiefnemer Irene Veldhuis.
Boze inwoners
Inwoners van Den Helder, waar het project plaatsvindt, waren niet onverdeeld voor. Wethouder Pieter Kos steunt het project en kon weleens rekenen op een boze inwoner die hem erop aansprak. Ook agenten speelden een dubieuze rol. Zij zaten sommige deelnemers achterna en wachtten bij hun huis. Patiënten voelden zich hierdoor opgejaagd. Dit had een negatieve invloed op de proef.
Geen ggz meer nodig
Toch blijkt de proef relatief succesvol. De kritiek is zo goed als weg én vijf deelnemers hebben inmiddels afscheid kunnen nemen van de ggz. Alle deelnemers zitten volgens Veldhuis beter in hun vel en vertonen minder impulsief en agressief gedrag. Het extra geld uit hun basisinkomen ging niet naar drugs, maar gebruikten ze voor eten, kleding en meubels. Daarnaast daalde het misdrijfrisico. De kans dat de deelnemende patiënten nogmaals een delict begaan is afgenomen met 24 procent.
Twee deelnemers zijn weer in de gevangenis beland en nog eens vier haakten af. Twee anderen verhuisden naar een andere gemeente. Een andere uitkomst is dat geen enkele patiënt een (vaste) baan heeft gevonden. Veldhuis stelt dat dit voor sommigen te hoog gegrepen is en waarschijnlijk blijft. “Die zijn zo ziek, zo beschadigd of hebben zoveel moeite met autoriteit, dat ze min of meer gehandicapt zijn.”
Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
