Organisaties in de gehandicaptenzorg hebben hun ICT-basis vaak niet genoeg op orde om goed en veilig digitale vormen van zorg (e-health) te bieden. Risicoanalyses worden niet altijd uitgevoerd. Zorgverleners moeten nog vaak digitale informatie met de hand in elektronische cliëntendossiers overnemen. Zorgaanbieders hebben wel een visie en beleid over de inzet van e-health, maar de concrete uitwerking in de praktijk is zeer wisselend. Cliënten zijn vaak wel betrokken bij de inzet van e-health, maar dan heel praktisch per toepassing en niet structureel. En de zorgaanbieders voldoen vaak niet aan de wettelijke norm over informatiebeveiliging. Dit meldt IGJ, die veertien zorgaanbieders in de gehandicaptenzorg onderzocht.
De inspectie keek bij middelgrote, grote en zeer grote zorgaanbieders. De inspecties vonden plaats in de periode 2017 tot en met voorjaar 2023. Het beeld dat de IGJ kreeg van recente bezoeken was vergelijkbaar met dat van eerdere bezoeken.
E-health kan helpen
Digitale voorzieningen kunnen de vrijheid en de eigen regie over het leven van cliënten vergroten. Elektronische cliëntportalen geven inzicht in hun zorgplan en in zorgrapportages. Elektronische dispensers kunnen medicijnen vrijgeven en ook het ‘aftekenen’ van verstrekte medicatie kan digitaal gebeuren. Slimme inzet van domotica kan zorgen voor de veiligheid van mensen zonder dat er steeds personeel ter plaatse aanwezig is. Sociale robots en games kunnen het contact van cliënten onderling en met anderen stimuleren. Zo kan e-health bijdragen aan de kwaliteit van leven van de cliënten, maar ook aan oplossingen voor het personeelstekort in de zorg.
ICT nog niet op orde
Maar voor het veilig toepassen van e-health moeten de basale ICT-voorzieningen op orde zijn. Ook moet het invoeren van e-health-toepassingen een zorgvuldig en gestructureerd proces zijn, met risicoanalyses. En er moet goede informatiebeveiliging zijn. Alle zorgaanbieders gingen hier na het bezoek van de inspectie alsnog mee aan de slag. De inspectie verwacht dat de gehandicaptenzorg nog dit jaar aantoonbaar stappen zet om te voldoen aan de wettelijke norm voor informatiebeveiliging. De inspectie blijft toezicht houden op e-health, ook in andere sectoren van de zorg.
Door: Nationale Zorggids
