Het onderzoek van Van Opstal begon met de vraag wat verschillende soorten suikers en zoetstoffen met je brein doen. “Tegenwoordig wordt suiker in steeds meer producten vervangen door zoetstoffen, met de gedachte dat dit gezonder is. Maar uit onderzoek blijkt dat het aantal mensen met overgewicht niet afneemt ondanks dat er minder suikerhoudende en meer light-producten worden genuttigd. Er lijkt dus meer aan de hand.”

 

Uit MRI-scans van gezonde personen blijkt nu dat het brein snel en sterk reageert op inname van glucose, maar minder op andere suikers en nauwelijks op zoetstoffen. Van Opstal: “Na het drinken van een glucosedrankje zien we dat de activiteit en de overdracht van signalen binnen het brein minder wordt. We hebben het getest bij mensen met honger, dus het lijkt erop dat er een soort verzadiging optreedt. Alsof de hersenen weer in ruststand gaan nadat de calorieën binnen zijn.”

 

Bij drankjes met zoetstoffen, zoals sucralose, en andere suikers, zoals fructose en sucrose, zagen de onderzoekers dit effect niet of minder. “Dat past bij onze theorie dat het brein vooral reageert op de calorieën en niet op de smaak. In zoetstoffen zit nauwelijks of helemaal geen energie, waardoor het brein dus minder sterk reageert.” 

 

Moeten we dus helemaal stoppen met zoetstoffen in voeding? Van Opstal: “Vanuit het oogpunt van je brein zou ik daar zeker voor pleiten. Uiteraard spelen er ook psychologische factoren naast de biologische reactie in je brein, maar we weten nu dat de hersenen niet goed reageren op zoetstoffen. Als je dus moet kiezen tussen cola of cola light, zou ik voor het eerste gaan. De suiker leidt tot een verzadigingsreactie in het brein waardoor de trek in zoetigheid afneemt. Geniet met mate van je suikers, is mijn boodschap.”

 

Haar bevindingen zijn in de toekomst relevant voor ziekten waarbij de energiebalans verstoord is, zoals anorexia en obesitas, denkt Van Opstal. “Bij mensen met obesitas zagen we op MRI-scans een verhoogde basisactiviteit van het brein, die afhankelijk is van het BMI. Eerder onderzoek laat ook zien dat de activiteit van het brein anders is, vergeleken met personen met een gezond gewicht. We weten nog niet of dat de oorzaak of het gevolg is van het overgewicht, en of de reactie op inname van suikers ook anders. Dat wil ik de komende tijd verder uitzoeken door ook hen suiker- en zoetstoffendrankjes te laten drinken.”