Zorgverleners voelen zich steeds vaker gedwongen anders te handelen dan zij voor de patiënt het best achten. Vier op de vijf zorgverleners geven aan minder of juist meer te behandelen dan zij als professional optimaal beschouwen. Bijna twee derde ervaart grote tot zeer grote druk van zorgverzekeraars, een kwart van familie van de patiënt en een vijfde van de patiënt zelf. 63 procent van de zorgverleners geeft aan dat een claimcultuur dreigt, meldt VvAA.
Volgens VvAA brengt ‘defensieve zorgverlening’ (door druk anders handelen) risico’s voor de kwaliteit en de betaalbaarheid van de gezondheidszorg met zich mee. Zo blijkt uit onderzoek naar defensieve zorgverlening onder bijna 1.200 zorgverleners. Van de zorgverleners zegt 80 procent wel eens anders te handelen dan zij optimaal achten. Van de huisartsen geeft 97 procent aan dat voor hen geldt dat zij onder druk van patiënten, familie en ‘derden’ (zorgverzekeraars, IGZ) andere zorg verlenen dan zij als professional voor de patiënt het best achten. 70% van de zorgverleners geeft aan dat zij wel eens anders handelen als gevolg van druk van patiënten en familie. 63% zegt dat te doen onder druk van derden. .
Herman van Hemsbergen, voorzitter van de hoofddirectie van VvAA: “Zorgverleners komen door het huidige zorgbeleid - waarin er als gevolg van regulering, wetgeving, de rol van zorgverzekeraars en de Inspectie sprake is van steeds meer druk - in een spagaat. Enerzijds moeten zij uiteraard alles doen wat in het belang van de patiënt is. Die steeds meer van de zorgverlener eist en vraagt. Anderzijds wordt de druk om doelmatig en efficiënt te werken vanuit bijvoorbeeld zorgverzekeraars of de Inspectie steeds groter. Bovendien kunnen de vragen en eisen van deze actoren ook nog eens met elkaar in tegenspraak zijn.”
Een meerderheid van de ondervraagden (59 procent) stelt dat de druk vanuit patiënten en familie om niet volgens de beroepseer te handelen de afgelopen jaren is toegenomen. In het geval van druk van derden is dit zelfs 77 procent (protocollen, richtlijnen en voorschriften van bijvoorbeeld zorgverzekeraars of de Inspectie). De belangrijkste reden om toe te geven aan de druk is om patiënten toch het gevoel te geven dat het maximale is gedaan (67 procent) Voor een derde is het voorkomen van juridische of financiële claims een reden.
Hoewel bijna twee derde (63 procent)van de zorgprofessionals vreest voor een claimcultuur binnen de Nederlandse zorg, is de angst voor claims voor een meerderheid op dit moment niet de belangrijkste reden om defensief te handelen. “Artsen willen naar eer en geweten een autonoom oordeel kunnen vellen”, stelt onderzoeker en directeur Thijs Jansen van Stichting Beroepseer. “Zorgverleners willen het maximale voor hun patiënten. Toch voelen ze zich in toenemende mate een speelbal van allerlei partijen.”
©Nationale Zorggids
