(Novum) - De ebola-epidemie moet dit jaar zijn uitgebannen, maar dat zal nog een zware klus worden, verwacht de Nederlandse ebola-gezant Hans Docter. In Sierra Leone ziet hij mensen weer de fout ingaan en hij maakt zich zorgen over Guinee-Bissau, zo zegt hij.
Docter coördineert inmiddels drie maanden de Nederlandse inzet tegen de ziekte. De internationale gemeenschap heeft de impact duidelijk onderschat. Eerdere uitbraken bleven altijd kleinschalig en werden op dorpsniveau opgelost. Toen de ziekte uitbrak in Guinee, Sierra Leone en Liberia is gewoon onderschat hoe lastig de omgeving is, hoe zwak de gezondheidszorg is en hoe sterk de traditionele en religieuze overtuigingen zijn.
Hij merkt dat het nog steeds moeilijk is om mensen te overtuigen hun gedrag te veranderen. "Sierra Leone is een goed voorbeeld. Toen ebola uitbrak is er heel veel geïnvesteerd in voorlichtingscampagnes. En nu merk je dus dat ondanks alle voorlichting die de bevolking van de hoofdstad Freetown heeft gekregen, dat ze daar toch weer onveilig gedrag vertonen en weer overledenen wassen, toch weer naar begrafenissen gaan, toch zich niet aan de quarantaineregels houden." Zo wordt het volgens hem heel moeilijk om ebola terug te dringen. "Dat is de grootste uitdaging."
Volgens Docter gaan heel veel boodschappen gewoon over het hoofd van mensen heen. "Twee derde (van Sierra Leone) is analfabeet. Er zijn ook andere ziektes waaraan ze dood gaan zoals cholera en dit is vanuit hun perspectief een ergere vorm van cholera. Tegen zoveel onwetendheid moet je langer en creatiever opboksen dan tot nu toe gedaan. Maar er worden voortdurend nieuwe dingen geprobeerd en je merkt dat mensen hun gedrag echt veranderen als ze een aantal ebola-gevallen hebben gezien. Dan schrikken ze zich rot en dan verandert het gedrag vaak."
Toch ziet hij het niet somber in voor de landen. Bedrijven passen zich aan en buitenlandse ondernemers stellen investeringen uit maar niet af. Zijn angst voor politieke instabiliteit is afgenomen. "Het is een risico, maar die is wel kleiner geworden. Deze enorme inspanning heeft de mensen dichter bij elkaar gebracht en het bestuur nauwer in contact gebracht met de bevolking."
Docter denkt dat de grote aantallen besmettingen begin dit jaar onder controle zullen zijn gebracht. Het grootste risicoland voor verdere verspreiding is Guinee-Bissau. "Dat is eigenlijk net zo'n land als Sierra Leone, Guinee en Liberia, met dezelfde gebrekkige infrastructuur en manier van leven. Als ebola in Guinee-Bissau zou uitbreken, dan zal het heel lastig worden om het daar te bestrijden."