Negentig procent van de patiënten die voor een lange periode maagzuurremmers voorgeschreven krijgen van hun huisarts, hebben daar geen indicatie (meer) voor volgens de richtlijn Maagklachten. Ook schrijft een deel van de huisartsen antibiotica voor bij een oogontsteking terwijl hiervoor geen indicatie is. Daarentegen houden de huisartsen zich goed aan de richtlijn bij lage rugpijn en schrijven nauwelijks spierverslappers voor. Dat blijkt uit onderzoek van het Radboudumc en het Nivel in samenwerking met het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) dat vandaag is gepubliceerd in het British Journal of General Practice. De resultaten laten zien dat er ruimte voor verbetering is bij met name het langdurig voorschrijven van maagzuurremmers.

De onderzoekers konden bij 90 procent van de recepten voor langdurig gebruik van maagzuurremmers geen indicatie vinden. Het gaat hierbij vooral om de sterkere maagzuurremmers, de zogenoemde protonpompremmers (PPI’s). Hiervan is bekend dat het moeilijk is om deze af te bouwen. Tussen huisartsen was weinig verschil in voorschrijfgedrag. Dat verschil was er wel bij het ten onrechte voorschijven van antibiotica bij een oogontsteking; het percentage onterechte voorschriften per huisarts varieerde daar tussen 0 en 90 procent. Het percentage spierverslappers bij lage rugpijn varieerde tussen 0 tot 11 procent per huisarts. Deze cijfers zijn de laatste jaren niet gedaald. 

Afbouwen

Volgens de onderzoekers wijzen de resultaten op een structureel probleem bij het voorschrijven van maagzuurremmers. Huisarts en mede-onderzoeker Jako Burgers: “Het afbouwen van deze maagzuurremmers is lastig; patiënten krijgen snel hun maagproblemen terug als ze te snel afbouwen en dan beginnen veel patiënten toch weer de medicijnen te slikken. Met alle vervelende bijwerkingen voor de patiënten en onnodige kosten voor de maatschappij. Huisartsen kunnen patiënten helpen om de maagzuurremmers af te bouwen. Dit kan onder andere door het geven van leefstijladviezen op maat.”

Landelijke campagne

Het onderzoek bevestigt de noodzaak van de landelijke campagne Gepaste zorg bij maagklachten die het programma Doen of laten? deze maand is gestart. Deze wijst huisartsen in een e-learning van het NHG onder andere op de juiste indicaties voor maagzuurremmers. In deze campagne staat de keuzehulp Maagklachten centraal, die samen met het NHG is ontwikkeld en op Thuisarts.nl staat. Deze informeert patiënten dat zij maagzuurremmers niet langdurig moeten slikken. En wat de mogelijke oorzaken zijn van de maagklachten. Gezond leven en voedingsadviezen kunnen maagklachten helpen verminderen en maagzuuremmers onnodig maken. 

Door: Nationale Zorggids