Een ondersteuningsplan beschrijft de wensen, behoeften en mogelijkheden van een cliënt en de daarbij horende doelen en afspraken. In Nederland is het verplicht om een ondersteuningsplan op te stellen, zodat de zorg persoonsgerichter wordt. In haar onderzoek heeft Herps zich vooral op de problemen gericht en naar alle betrokken partijen gekeken.

Ze zag dat cliënten tegen een aantal obstakels aanlopen, zoals doelen die niet gehaald worden en een disbalans tussen de verschillende levensdomeinen. “Het is in de praktijk vaak zo dat ondersteuningsplannen niet altijd in goede samenspraak met de cliënt worden gemaakt en ook niet altijd een consistentie laten zien tussen ondersteuningsbehoefte, doelen en afspraken.”

Toegang

Wat Herps verder opvallend vond was dat ruim twee derde van de deelnemende cliënten aan het onderzoek niet direct toegang had tot het eigen plan, omdat het op computers van begeleiders stond. Cliënten kregen geen begrijpelijke kopie. Ze mochten er wel bij, maar ze konden het vaak niet lezen omdat er moeilijke woorden instonden.

Harde eisen

Eisen van externe partijen aan de ondersteuningsplannen dragen ertoe bij dat de plannen niet altijd aansluiten bij individuele cliënten. "Het Zorgkantoor, Inspectie en het Kwaliteitskader VGN hebben allemaal invloed op het ondersteuningsplan, omdat het voor hen een instrument voor informatie is”, aldus Herps. Zo kunnen ze keuzes maken voor het toekennen van budget en gaan ze vervolgens eisen stellen. Voldoen aan de eisen kan (te)veel prioriteit krijgen, wat ten koste kan gaan van goede kwaliteit ondersteuningsplannen. Opvallend is dus dat het juist de eisen zijn die aan ondersteuningsplannen gesteld worden, die het persoonsgerichte werken in de weg staan.

De onderzoeker ziet ook veel goede ontwikkeling rondom de ondersteuningsplannen. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd toetst of ondersteuningsplannen persoonsgericht zijn en iedereen werkt vanuit goede intenties, zo merkte de onderzoeker op. 

Door: Redactie Nationale Zorggids