Adenomyose is een aandoening waarbij weefsel in de wand van de baarmoeder aanwezig is dat lijkt op baarmoederslijmvlies. Dit kan pijn en hevig bloedverlies veroorzaken tijdens de menstruatie. Volgens het onderzoek kan deze aandoening ook invloed hebben op zwangerschappen. Vrouwen met adenomyose lopen een hoger risico op problemen zoals een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap, zwangerschapsvergiftiging en een grotere kans op een (spoed) keizersnede. Ook is er meer kans op een baby met een laag geboortegewicht.

Rees vergeleek 7925 zwangere vrouwen met adenomyose met bijna 5 miljoen zwangere vrouwen uit Nederland (vanaf 1995) zonder deze aandoening. Dit is de grootste studie tot dusver naar het verband tussen adenomyose en zwangerschapsproblemen.

Verschil adenomyose en endometriose

Adenomyose is minder bekend dan endometriose. Het zijn beide gynaecologische aandoeningen die gepaard gaan met menstruatieklachten. Adenomyose is een aandoening waarbij er baarmoederslijmvliesachtig weefsel aanwezig is in de wand van de baarmoeder. Endometriose is een aandoening waarbij er baarmoederslijmvliesachtig weefsel buiten de baarmoeder aanwezig is, meestal in de buikholte. Bij beide kan dit leiden tot pijn en hevig bloedverlies tijdens de menstruatie, maar ook tot vruchtbaarheidsproblemen.
Het belangrijkste verschil tussen adenomyose en endometriose is dus de locatie van het baarmoederslijmvliesachtige weefsel: bij adenomyose is het aanwezig in de wand van de baarmoeder, terwijl bij endometriose het buiten de baarmoeder aanwezig is.

Hoe stel je adenomyose vast?

Er zijn verschillende manieren om adenomyose vast te stellen, afhankelijk van de klachten van de patiënt en de bevindingen tijdens lichamelijk onderzoek. De meest gebruikelijke manieren zijn:

1) Behandeling van de klachten: Als een vrouw pijn of hevig bloedverlies tijdens de menstruatie heeft, kan de arts haar behandelen met medicijnen om de klachten te verminderen. Als de behandeling werkt, kan dit een teken zijn van adenomyose.

2) Echografie: Een echo kan worden gebruikt om afwijkingen in de baarmoeder te zien, zoals adenomyose. Dit is een niet pijnlijke procedure waarbij geluidsgolven worden gebruikt om afbeeldingen van het binnenste van het lichaam te maken.

3) MRI: Een MRI (magnetic resonance imaging) scan kan ook afwijkingen in de baarmoeder, zoals adenomyose, opsporen. Ook dit is een niet pijnlijke procedure die gebruikmaakt van magnetische velden en radiogolven om afbeeldingen van het binnenste van het lichaam te maken. Er worden geen röntgenstralen gebruikt, dus ze zijn veilig voor gebruik bij zwangere vrouwen en kinderen.

4) Biopsie: Soms kan een biopsie nodig zijn om adenomyose vast te stellen. Dit is een klein hapje van het weefsel dat tijdens een kijkoperatie wordt weggenomen. Het weefsel wordt daarna onderzocht door een patholoog om te bepalen of er adenomyose aanwezig is.

5) Hysteroscopie: Een hysteroscopie is een procedure waarbij een dunne buis met een kleine camera aan het uiteinde via de vagina in de baarmoeder wordt gebracht.

6) Hysterectomie/baarmoederverwijdering: Vaak wordt adenomyose pas definitief vastgesteld als de hele baarmoeder wordt verwijderd en door de patholoog wordt onderzocht. Dit is tot op heden de meeste betrouwbare vorm van diagnose voor adenomyose, omdat dan ook kleine en milde afwijkingen gevonden kunnen worden die minder opvallen op echografie of MRI.

Bij de 7925 vrouwen uit het onderzoek is deze laatste methode gebruikt om vast te stellen dat zij adenomyose hebben.

Door: Nationale Zorggids