Vandaag is de laatste dag van het jaar 2018. We blikken daarom nog even terug op een bewogen zorgjaar en dat doen we door onze top 10 met het grootste of meest opvallende nieuws nog één keertje met jullie te delen.
Faillissement IJsselmeerziekenhuizen & MC Slotervaart
Het faillissement van de IJsselmeerziekenhuizen en MC Slotervaart kwam voor heel Nederland compleet onverwachts, zelfs voor de ziekenhuizen. Minister Bruno Bruins voor Medische Zorg heeft door het faillissement flink de wind van voren gekregen. Van de bevolking en van de Tweede Kamer.
Alle patiënten van het Amsterdamse Slotervaart zijn inmiddels overgenomen door andere ziekenhuizen in de regio. Het St. Jansdal in Harderwijk neemt een groot deel van de zorg in Flevoland over en het Antonius Ziekenhuis in nog steeds in gesprek met de curatoren over de toekocmst van de zorg in de Noordoostpolder en Urk.
De vraag waar nog steeds geen eenduidig antwoord op is, blijft in de lucht hangen: had een faillissement voorkomen kunnen worden?
Tekort anticonceptiepil brengt vrouwen op Marktplaats
Begin september is door productieproblemen bij leveranciers van verschillende stoffen een tekort ontstaan aan de meest populaire versie van de anticonceptiepil: microgynon 30 en de merkloze varianten daarop.
In september werd toegezegd dat de pil binnen enkele weken weer beschikbaar was. Maar dat bleek niet zo te zijn. Ook in oktober was er een tekort en in november werd het zelfs zo erg dat vrouwen die met de pil waren gestopt, hun overgebleven strips aanboden op Marktplaats. Soms voor 15 euro per stuk. Normaal gesproken kosten drie strips tussen de 6 en 12 euro.
Het is inmiddels 31 december en nu pas durven apothekers te zeggen dat de pil snel weer beschikbaar is.
Zorgen om en actie tegen dalende vaccinatiegraad
De vaccinatiegraad in Nederland is dalende. Steeds meer ouders kiezen ervoor om hun kind niet te laten inenten tegen onder meer de bof, mazelen en rodehond. Ook de vaccinatie tegen kinkhoest en polio is steeds minder populair.
Deze ontwikkeling baart artsen zorgen, maar ook het kabinet is er niet gerust op. Daarom gaat het kabinet opnieuw onderzoeken of kinderdagverblijven de mogelijkheid kunnen krijgen om kinderen te weigeren die niet zijn ingeënt. Een ruime Kamermeerderheid vindt al dat de kinderopvang niet-gevaccineerde kinderen moet kunnen weren. D66 diende afgelopen oktober een wetsvoorstel in om dit mogelijk te maken.
Staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid is in november een vaccinatiealliantie gestart waarin alle betrokken partijen (onder meer ouders, artsen, verpleegkundigen en deskundigen) hun krachten bundelen om het belang van vaccinaties op allerlei manieren duidelijker en zichtbaarder te maken. Ouders worden actief benaderd als ze niet willen deelnemen aan het Rijksvaccinatieprogramma. Ook komen er meer mogelijkheden om vaccinaties in te halen. Jongeren die niet (volledig) zijn gevaccineerd krijgen vanaf volgend jaar een extra oproep om dat alsnog gratis te doen.
Een vaccinatieplicht gaat de staatssecretaris vooralsnog te ver. Maar als er geen verbetering te zien is in de vaccinatiegraad, overweegt Blokhuis toch om hiernaar te kijken.
Personeelstekorten in de zorg houden aan
De personeelstekorten in de zorg zijn niet pas in 2018 ontstaan. Het probleem bestaat al veel langer. Maar ook in 2018 speelde het een grote rol in de zorg. Vooral ten tijde van de griepepidemie begin dit jaar en in de zomer liepen ziekenhuizen vol terwijl er onvoldoende personeel beschikbaar was om deze toestroom op te vangen. Ziekenhuizen en andere zorginstellingen blijven maatregelen nemen, maar een langdurige maatregel dat standhoudt is nog niet gevonden.
Loonkostensubsidie moest bijna plaatsmaken voor loondispensatie
Het leek er even op dat de loonkostensubsidie voor mensen met een arbeidsbeperking plaats moest maken voor loondispensatie, maar afgelopen zomer is daar toch een streep doorheen gehaald.
Op het moment dat staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken haar plan bekendmaakte, stuitte ze op weerstand. Vakbonden, belangenverenigingen, patiëntenverenigingen en partijen in de Tweede Kamer waren ertegen. Mensen met een beperking zouden er namelijk financieel op achteruit kunnen gaan als haar plannen geaccepteerd werden. In het loondispensatieplan van het kabinet konden mensen met een arbeidsbeperking ver onder het minimumloon gaan verdienen en bouwden zij geen pensioen op. Aanvullend zouden zij worden gedwongen om hun salaris aan te vullen met bijstand, waardoor zij te maken konden krijgen met de vermogens- en partnertoets.
Aantal sterfgevallen door meningokokken stijgt
Afgelopen september stond het aantal besmettingen met meningokokken type W op 79. Daarvan zijn achttien patiënten overleden. De aantallen zijn beduidend hoger dan voorheen. In de eerste acht maanden van vorig jaar overleden zes patiënten, in dezelfde periode van het jaar ervoor drie en in 2015 niemand.
In september lanceerde het RIVM een nieuwe vaccinatiecampagne tegen de ziekte, gericht op jongeren. Jongeren van 14 jaar werden opgeroepen om een prikje te komen halen en in 2019 krijgen ook jongeren tussen de 14 en 18 jaar eenmalig deze vaccinatie. Het advies van de Gezondheidsraad deze maand luidde om de vaccinatie tegen meningokokken C en W op een leeftijd van 14 jaar toe te voegen aan het Rijksvaccinatieprogramma en de vaccinatie op een leeftijd van 14 maanden te behouden.
Tweede Kamer stemt in met vijf dagen ouderschapsverlof
De Tweede Kamer stemde dit jaar in met de Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG) dat ervoor zorgt dat de partner van de moeder bij de geboorte van een baby meer dagen vrij krijgt. Waar partners dit jaar nog twee dagen betaald verlof kregen, krijgen ze vanaf 2019 een hele week. Vanaf 1 juli 2020 worden de verlofmogelijkheden voor partners verder uitgebreid, tot maximaal zes weken.
Echter, als het aan nieuwe vaders ligt wordt de norm voor betaald vaderschapsverlof vier weken. Veel bedrijven bieden nieuwbakken vaders op eigen initiatief een uitgebreider vaderschapsverlof. Onlangs voerde Achmea een betaald verlof van vier weken in. En breidde Unilever het verlof eerder al uit tot tien dagen en hebben partners die werkzaam zijn bij ING één hele maand betaald verlof. Gezondheidsbedrijf Jansen geeft nieuwe vaders acht weken vrij om bij hun pasgeboren kind te zijn.
Aangifte tegen tabaksindustrie
Begin 2018 kwam er schot in de zaak van advocate Bénédicte Ficq die de tabaksindustrie wilde vervolgen. Kinderartsen sloten zich bij de aangifte van Ficq aan en al snel volgden ook umc’s, huisartsen, verpleegkundigen, psychiaters, cardiologen, het Longfonds en Clean Air Nederland.
Ficq verwachtte een grote kans op vervolg van de tabaksindustrie, maar het gerechtshof in Den Haag oordeelde begin december dat het Openbaar Ministerie (OM) geen strafrechtelijke vervolging hoefde in te stellen. De advocate geeft echter niet op en gaat met haar zaak naar politiek Den Haag en zal ook in Europa aankloppen.
Griepepidemie hield Nederland in haar greep
De griepepidemie die ons land eerder dit jaar in de greep hield, duurde twee keer zo lang als gemiddeld. Ziekenhuizen zaten overvol, meerdere ouderen dan normaal kwamen erdoor te overlijden en zelfs ziekenhuispersoneel zat ziek thuis waardoor de drukte in ziekenhuizen alleen nog maar meer toenam.
Het RIVM spreekt sinds deze week opnieuw van een griepepidemie. Maar wel een voorzichtige, aldus het rijksinstituut.
Donorreferendum haalt het niet, nieuwe Donorwet vanaf 2020
De nieuwe donorwet wil dat mensen die nu nog geen keuze hebben gemaakt in Donorregister stimuleren om dat wel te doen. Voorafgaand aan de zomer van 2020 krijgt iedereen van 18 jaar of ouder een brief met daarin de vraag om hun keuze over orgaandonatie vast te leggen. Wie zich na een aantal brieven niet registreert, wordt automatisch geregistreerd met ‘geen bezwaar’ tegen orgaandonatie.
GeenStijl probeerde een raadgevend referendum over de donorwet af te dwingen, maar dit was tevergeefs. Van de minimaal 300.000 verzoeken die de Kiesraad moest ontvangen om een referendum mogelijk te maken, kwamen er slechts 146.636 binnen.
Door: Redactie Nationale Zorggids