Mensen die regelmatig flauwvallen, komen meestal terecht bij de neuroloog of cardioloog. Het LUMC beschikt over een speciale Wegrakingen-poli. “Soms maakt de beschrijving van de aanvallen al duidelijk dat het om aanvallen met een psychiatrische grond gaat”, vertelt neuroloog prof. Gert van Dijk. “Bijvoorbeeld als mensen zeggen dat ze twintig minuten bewusteloos zijn – dat is bij echt flauwvallen onmogelijk.” 

Als er iets anders aan de hand lijkt, dan moet dat eerst bewezen worden. “We proberen in het ziekenhuis een aanval op te wekken of we bekijken video-opnames van aanvallen. Daaruit kunnen we eenduidig vaststellen of het om flauwvallen gaat, bijvoorbeeld uit metingen van bloeddruk, hartslag en hersenactiviteit tijdens een aanval.” Het communiceren van de diagnose ‘pseudo-flauwvallen’ verdient de volle aandacht, vindt psychiater dr. Irene van Vliet. “Deze patiënten gaan niet uit van een psychiatrisch probleem”, zegt ze. “Het kan lastig zijn uit te leggen wat ze schelen en hoe dat te behandelen.”

Van de groep van 35 onderzochte patiënten met psychogene aanvallen, bleken er twaalf na uitleg van de diagnose helemaal geen aanvallen meer te krijgen. De patiënten verschoven hun zorgvraag bovendien van medische naar psychologische of psychiatrische behandeling. “Opvallend was dat deze patiënten een lage kwaliteit van leven hadden, ook nadat de aanvallen verminderd of verdwenen waren”, zegt Van Vliet. “Dat wijst erop dat het onderliggend psychisch lijden meer tijd voor behandeling nodig heeft.” Pseudo-flauwvallen kan onder meer ontstaan door traumatische ervaringen in het verleden, zoals seksueel misbruik of pesten.

Door: Redactie Nationale Zorggids