Farmaceutisch bedrijf Leadiant heeft het bestaande middel CDCA in 2017 geregistreerd als weesgeneesmiddel voor de zeldzame stofwisselingsziekte CTX en de prijs ervan meteen flink verhoogd. Van CDCA – voorheen een middel tegen galstenen – is al heel wat jaren bekend dat het goed werkt voor patiënten met CTX. Door op deze wijze een geneesmiddel te 'kapen' heeft Leadiant volgens de ACM misbruik gemaakt van zijn economische machtspositie.

Alleenrecht CDCA

Door de status als weesgeneesmiddel kreeg Leadiant op basis van geldende regelgeving het alleenrecht om CDCA op te markt te brengen. Dit voor een periode van 10 jaar. Hierdoor kon het Zorginstituut in 2018 niet anders dan oordelen dat CDCA-Leadiant in principe in aanmerking komt om tot het basispakket te worden toegelaten. Wel werd de minister voor Medische Zorg geadviseerd om met de fabrikant over de extreem hoge prijs te onderhandelen.

Bestuursvoorzitter Sjaak Wijma zegt daarover: “Wij zagen toen al dat de onnodig hoge prijs van het middel een bedreiging was voor ons zorgsysteem, dat gebaseerd is op solidariteit. Zo’n prijs gaat ten koste van behandelingen voor andere patiënten en van de premiebetaler. Maar het overheidsbeleid was destijds om alleen geregistreerde middelen te vergoeden, dus we konden niet anders.”

Apotheekbereidingen vergoeden 

Inmiddels is de situatie veranderd: vanaf 1 januari 2020 kunnen ook apotheekbereidingen worden vergoed terwijl het geregistreerde middel niet tot de basisverzekering wordt toegelaten. Van die mogelijkheid heeft het Zorginstituut begin 2021 gebruikgemaakt bij het advies om mexiletine, een ander 'gekaapt' weesgeneesmiddel, niet te vergoeden en de apotheekbereidingen wel.

Door: Nationale Zorggids