Huishoudens met een middeninkomen betalen relatief de meeste kosten voor zorg uit het basispakket, terwijl de hoogste inkomens er in verhouding het minst aan bijdragen. Dit blijkt uit een recent onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB). Hoewel de rijkste huishoudens in absolute termen meer bijdragen, dragen middeninkomens relatief het zwaarste deel met 9,7 procent van hun inkomen tegenover 6,6 procent bij de hoogste inkomens. Dit komt door de inkomensafhankelijke bijdrage, die afneemt na een bepaalde inkomensgrens, meldt het CPB.
De huidige Zorgverzekeringswet (Zvw) werd ingevoerd met solidariteit als belangrijk uitgangspunt, zowel tussen inkomens als gezondheidsrisico’s. Het CPB-onderzoek laat zien dat de inkomenssolidariteit in Nederland relatief laag is vergeleken met andere Europese landen en met eerdere metingen voor de invoering van de Zvw in 2006.
Risicosolidariteit is hoog
Wat betreft risicosolidariteit blijft Nederland goed presteren: gezondheidsrisico's spelen nauwelijks een rol in de hoogte van iemands zorgbijdrage, stelt het CPB. Dit betekent dat mensen met een laag gezondheidsrisico relatief meer bijdragen dan mensen met een hoger risico op aandoeningen, wat bijdraagt aan een eerlijke verdeling van zorgkosten op basis van gezondheid.
Het beleid rond de inkomensafhankelijke zorgbijdragen kan de inkomenssolidariteit beïnvloeden. Recent zijn beleidsmaatregelen genomen die de inkomenssolidariteit iets verbeteren, zoals de verhoging van de inkomensafhankelijke bijdrage en de verlaging van het eigen risico die in 2026 ingaat.
Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
