UTRECHT - Kwaliteit en kosten van de eerstelijnsgezondheidszorg worden in 34 landen onder de loep genomen. Onderzoekers van het NIVEL, RIVM en samenwerkingspartners uit België, Duitsland, Slovenië en Italië publiceerden de onderzoeksopzet onlangs in het wetenschappelijke tijdschrift BMC Family Practice.
Hoe ziet goede en betaalbare gezondheidszorg eruit? Er zijn aanwijzingen dat landen met een sterke eerstelijnszorg beter inspelen op de behoeften aan zorg in de bevolking en bovendien de kosten beter in de hand kunnen houden. De bevolking in deze landen zou ook een betere gezondheid hebben.
Maar hoewel veel landen de versterking van de eerste lijn, met een centrale positie voor huisartsen, inmiddels tot een beleidsprioriteit hebben gemaakt, is er nog steeds behoefte aan kennis en inzicht over het effect van een sterke eerstelijnszorg en hoe die uitwerkt op de gezondheidszorg als geheel.
Kwaliteit en kosten
Het QUALICOPC-onderzoek (Quality and Costs of Primary Care in Europe) probeert de prestaties van de eerstelijnszorg in Europa te evalueren op onder meer kwaliteit van zorg, toegankelijkheid van voorzieningen en de kosten. De onderzoekers willen concreet maken wat een sterke eerste lijn inhoudt en welke aspecten van eerstelijnszorg er dan precies voor zorgen dat het gezondheidszorgsysteem als geheel beter presteert.
Bevindingen uit eerder onderzoek, zoals een betere toegankelijkheid en minder sociale ongelijkheid door een sterke eerste lijn, zullen met meer gedetailleerde gegevens worden getest. Het onderzoek wordt gesubsidieerd door de Europese Commissie.
Huisartsen en patiënten in 34 landen
Voor het onderzoek worden gegevens verzameld in 31 Europese landen (27 EU-landen, IJsland, Noorwegen, Zwitserland en Turkije) en in Australië, Israël en Nieuw Zeeland. De onderzoekers kijken naar het ‘zorgsysteem', de huisartspraktijk en de patiënten die daar met hun zorgvraag komen. Momenteel krijgen gemiddeld 220 huisartsen en 2200 patiënten per land vragenlijsten waarmee het proces en de uitkomsten van de eerstelijnszorg in kaart worden gebracht en worden vergeleken.
Hoe is de praktijk georganiseerd? Welke zorg levert de huisarts en wat zijn de ervaringen van patiënten daarmee? Voor de gegevens over de zorgsystemen in Europa maakt het QUALICOPC-onderzoek gebruik van gegevens die zijn verzameld in het onlangs afgesloten PHAMEU onderzoek (Primary Health Care Activity Monitor Europe).
Verschillende gegevensbronnen
Europa is het laboratorium van het QUALICOPC-onderzoek. Het onderzoek moet in detail zichtbaar maken wat een sterke eerste lijn oplevert, en daarom wordt gebruik gemaakt van uiteenlopende data op verschillende niveaus: op nationaal niveau, maar ook data van huisartspraktijken en patiënten. Omdat het onderzoek zich uitstrekt tot 34 landen kunnen de varianten van eerstelijnsgezondheidszorg die zich daar voordoen in de studie worden betrokken.
