Het aantal gevallen van longontsteking door legionellabacteriën is in Nederland in tien jaar tijd meer dan verdubbeld, van 180 meldingen in 2013 tot 484 in 2022. In 2021 werd zelfs een piek bereikt van 555 meldingen. Volgens een analyse van het RIVM speelt het weer hierbij een rol: vochtige, bewolkte omstandigheden en periodes van hevige regenval na droogte bevorderen de verspreiding van legionella in de lucht. Ook is de stijging deels te verklaren door het toenemende aantal ouderen. Dit meldt het RIVM.
Hoewel de meeste mensen geen klachten krijgen van legionellabacteriën, lopen ouderen, rokers en mensen met aandoeningen aan de luchtwegen zoals COPD, een hoger risico. Zij kunnen door inademing van besmette waterdruppeltjes een ernstige longontsteking ontwikkelen.
Twee oorzaken
De toename van legionellagevallen wordt deels verklaard door vergrijzing en het feit dat legionella zich sneller verspreidt bij bepaalde weersomstandigheden. Legionellabacteriën kunnen langer in de lucht blijven hangen bij vochtig en bewolkt weer, en zich verder verspreiden.
Hoe raken mensen besmet?
Besmetting vindt plaats door het inademen van kleine besmette waterdruppels, zoals bij het douchen, het gebruik van bubbelbaden of bij watervernevelende installaties zoals afvalwaterzuiveringssystemen en natte koeltorens. De precieze invloed van deze externe bronnen op het aantal longontstekingen door legionella is nog niet volledig duidelijk.
Legionellabesmetting voorkomen
Om besmetting te voorkomen, zijn er enkele adviezen voor huishoudelijke en commerciële installaties: stel de warmwatertemperatuur in op minstens 60 graden om legionellagroei te beperken. Zet de cv-ketel niet in ECO-stand als er weinig warm water wordt gebruikt, zodat water regelmatig op hoge temperatuur stroomt. Maak apparaten die water vernevelen, zoals luchtbevochtigers en bubbelbaden, regelmatig schoon. Voor mensen van 60 jaar en ouder of met chronische aandoeningen is het aan te raden elke 2 tot 3 jaar de doucheslang en -kop te vervangen.
Met deze maatregelen kan de kans op legionellabesmetting flink worden verkleind. De kans dat iemand thuis ziek wordt door legionella is klein, maar desondanks blijft het belangrijk om de risico’s zo beperkt mogelijk te houden.
Door: Nationale Zorggids
