De prijzen van dure kankermedicijnen kunnen behoorlijk dalen, terwijl de investeringen in R&D op peil blijven, als overheden en farmaceuten volledig transparant zijn over hun onderhandelingen en over de prijsopbouw, inclusief de kosten van R&D. Dit blijkt uit onderzoek van het Nederlands Kanker Instituut en de Universiteit van Amsterdam. Dit meldt het Nederlands Kanker Instituut.
Het betreft het eerste gedragsonderzoek ter wereld waarin alternatieven voor de huidige wijze van prijsvorming van innovatieve kankermedicijnen empirisch zijn onderzocht. Tot nu toe wordt beleid om hoge medicijnprijzen aan banden te leggen voornamelijk gebaseerd op de opinie van deskundigen, zo bleek uit eerder gepubliceerd werk vanuit het NKI.
De onderzoeksgroepen van Wim van Harten (Health Technology Assessment, Nederlands Kanker Instituut) en Theo Offerman (CREED, UvA) publiceren de resultaten van dit onderzoek op 27 januari in Cancer Research Communications.
Tegelijkertijd publiceren dezelfde auteurs in het blad Cancer Discovery een visiestuk waarin ze ervoor pleiten om beleidsvoorstellen om hoge medicijnprijzen aan banden te leggen, veel meer te baseren op empirisch onderzoek.
Ontwikkelingen
De ontwikkelingen in het onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen tegen kanker gaan snel. Maar nieuwe medicijnen tegen kanker, zoals immuuntherapie, zijn vaak extreem duur. Daardoor komt de toegang van patiënten tot die geneesmiddelen in gevaar, en staan ziekenhuisbudgetten en het zorgstelsel onder druk.
Geheim
Het is meestal geheim hoe die prijzen tot stand komen in onderhandelingen tussen Europese overheden en farmaceuten. Ook de kosten van R&D worden niet inzichtelijk gemaakt. Per land kunnen de prijzen bovendien sterk verschillen omdat landen kortingen kunnen bedingen op de echte prijs.
Maar wat die echte prijs is, weet niemand, omdat de prijsopbouw niet bekend wordt gemaakt. Farmaceuten voeren vaak aan dat hoge prijzen nodig zijn, omdat de hoge kosten van onderzoek en ontwikkeling (R&D) moeten worden terugverdiend. Ook is er het argument dat transparantie over de losten van R&D investeerders tegenhoudt. Voorstanders van transparantie betogen juist dat geheimhouding de prijs opdrijft.
Coalitieakkoord
De roep om transparantie over de prijsopbouw van nieuwe, vaak extreem dure, kankermedicijnen groot. De Nederlandse politiek en overheid, en ook het Europese Parlement hameren erop, en in het nieuwe coalitieakkoord van Nederland is afgesproken dat transparantie als middel ingezet gaat worden wordt om kostenverlaging na te streven.
Daling van 26 procent
Maar werkt onderlinge transparantie tussen landen die over prijzen onderhandelen met de farmaceutische industrie? Dat wil zeggen: dalen de prijzen, kunnen er meer patiënten behandeld worden, en blijven de investeringen in R&D desondanks op peil?
Ja. Maar alléén als je ook openheid van zaken geeft over de kosten van R&D. In het experiment dalen de prijzen dan met 26 procent, terwijl de investeringen in R&D op peil blijven, ondanks de prijsdaling. Als je alleen prijstransparantie toepast, dalen de prijzen wel wat, maar blijven investeringen in R&D achter.
Door: Nationale Zorggids
