Sinds 2017 worden vrouwen in de uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker gewezen op de mogelijkheid om een zelfafnameset aan te vragen als ze een uitstrijkje door de huisarts vervelend vinden en daarom niet mee willen doen. Met die zelfafnameset kunnen ze thuis zelf materiaal uit de vagina afnemen. Net als het uitstrijkje dat de huisarts afneemt, wordt het zelfafgenomen materiaal in het laboratorium getest op typen van het humaan papillomavirus (HPV) die een hoog risico geven op het ontstaan van baarmoederhalskanker.

Zelfafnametest nadrukkelijker aanbieden

De Gezondheidsraad adviseert om de zelfafnametest in de uitnodiging nadrukkelijker aan te bieden als een gelijkwaardig alternatief naast het uitstrijkje, en niet alleen als een alternatief voor vrouwen die het uitstrijkje vervelend vinden. De raad adviseert om die zelfafnameset direct mee te sturen met de uitnodiging. Naar verwachting zal de keuze tussen twee gelijkwaardige opties en het gemak van het niet apart hoeven aanvragen van de zelfafnameset, de drempel om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek aanzienlijk verlagen. Daardoor kunnen meer gevallen van baarmoederhalskanker voortijdig worden opgespoord.

Verwijzingen naar gynaecoloog

Een andere verbetering die de Gezondheidsraad adviseert is om specifiekere criteria te hanteren voor verwijzingen naar de gynaecoloog. Nu wordt bij vrij veel vrouwen die zijn doorverwezen geen baarmoederhalskanker of voorstadium daarvan gevonden. Deze vrouwen hebben dus onnodig stress ervaren en onderzoek ondergaan. De raad schetst een scenario waarbij het aantal doorverwijzingen dat achteraf niet nodig blijkt aanzienlijk omlaag kan.

Door: Nationale Zorggids