De overlevingskans vijf jaar na een diagnose kanker is gestegen naar 66 procent. Dat blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie voor patiënten met een diagnose kanker in de periode 2011-2020. Bij patiënten die in de tien jaren daarvoor kanker kregen, was de 5-jaarsoverleving nog 58 procent. De 5-jaarsoverleving stijgt gemiddeld met bijna 1 procent per jaar, onder andere dankzij verbeterde diagnostiek en behandelingen. Het aantal diagnoses van kankersoorten met een relatief gunstige prognose is sneller gestegen dan van kankersoorten met een slechtere prognose. Dit draagt bij aan de stijging van de overleving van alle kankersoorten samen. Dit meldt het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL).
Helaas blijft de overleving van een aantal kankersoorten zeer laag, zoals voor mesothelioom en alvleesklierkanker. Ook bij onder andere blaas- en maagkanker is weinig vooruitgang geboekt.
Overleving varieert sterk per soort kanker
Op basis van de 5-jaarsoverleving kunnen drie groepen kanker worden onderscheiden: een groep met een relatief hoge overleving (75 procent of meer). Hiertoe behoren onder andere veelvoorkomende kankersoorten als kanker van de borst, prostaat en huid, en ook sommige vormen van lymfklierkanker. Van de middengroep is de 5-jaarsoverleving 30-75 procent. Dit geldt onder andere voor kanker van de darm, blaas, nier, hoofd-hals en baarmoederhals. De groep met de laagste overleving (minder dan 30 procent) omvat onder andere longkanker, maag- en slokdarmkanker, alvleesklierkanker en acute myeloïde leukemie.
Grootste stijging bij hematologische maligniteiten
Vooral bij hematologische maligniteiten (bloed- en lymfeklierkanker), zoals leukemie en non-hodgekinlymfoom, is de 5-jaarsoverleving de afgelopen decennia sterk gestegen. Ook bij kanker van de prostaat, nier, schildklier, darm, keelholte, lever en long was er een stijging van minstens 10%.
Bij een aantal soorten kanker met een slechte prognose werd er vrijwel geen vooruitgang geboekt. De overleving vijf jaar na een diagnose blaaskanker is rond de 54 procent en amper veranderd in de afgelopen dertig jaar. Ook voor patiënten met maagkanker is er vrijwel geen vooruitgang geboekt, de 5-jaarsoverleving is hier 22 procent.
Effect Covid-19
Als gevolg van Covid-19 was er in 2020 en 2021 oversterfte in Nederland. De 1-jaarsoverleving van alle kankersoorten met een diagnose in 2020 was een procent lager dan in 2019 (81 procent versus 82 procent). Deze daling van de 1-jaarsoverleving komt doordat in 2020 minder kankers met een hoge overlevingskans zijn gediagnosticeerd, zoals borst-, darm- en prostaatkanker. De gemiddelde overleving over alle kankersoorten samen valt daardoor lager uit.
Door: Nationale Zorggids
