Mensen met dementie zijn gevoeliger voor pijn naarmate de schade aan de hersenen ernstiger wordt. Dat blijkt uit onderzoek van promovenda Steffie Bunk van het UMCG. Het onderzoek benadrukt het belang van tijdige pijnsignalering en daar kan het pijnobservatie-instrument PAIC15 bij helpen. Dit instrument is ontwikkeld door het Universitair Netwerk Ouderenzorg UMCG, zo meldt het ziekenhuis.
De helft tot driekwart van de mensen met dementie ervaart pijn. “Bij dementie gaan de zenuwcellen en de verbindingen tussen die zenuwcellen kapot, waardoor de hersenen minder goed werken en pijn ook anders wordt verwerkt”, legt onderzoeker Bunk uit.
Mensen met gevorderde dementie in het verpleeghuis kunnen vaak zelf niet meer goed aangeven dat zij pijn hebben. Zij zijn afhankelijk van de observaties van verzorgenden en verpleegkundigen. De PAIC15 zorgt ervoor dat zorgprofessionals letten op vijftien signalen van pijn, waaronder gezichtsuitdrukkingen en lichaamsbewegingen.
Verwerking van pijn in de hersenen
Bunk wilde weten of mensen met gevorderde dementie niet alleen minder goed in staat zijn om aan te geven dat zij pijn hebben, maar ook of ze gevoeliger zijn voor pijn. Met milde pijnprikkels onderzocht ze of de verwerking van pijn verandert door dementie. Ook bekeek ze met een MRI-scan welke veranderingen in de hersenen daarbij een rol spelen. 23 ouderen met lichte dementie namen deel aan dit onderzoek. Bunk vergeleek de uitkomsten ervan met die van een gezonde groep ouderen.
Gezichtsuitdrukking verraadt pijn
“Als je vraagt ‘doet dit pijn?’ zie je geen verschil in antwoord tussen gezonde ouderen en ouderen met lichte dementie. Kijk je naar de gezichtsuitdrukking, dan zie je wel verschil: ouderen met dementie vertonen dan wel degelijk meer signalen van pijn. Deze hogere pijngevoeligheid zie je dus al bij milde dementie. De uitkomsten van mijn onderzoek maken de signalering van pijn door zorgprofessionals extra belangrijk”, concludeert Bunk.
Door: Nationale Zorggids
