Kenmerken van persoonlijkheidsstoornissen in de adolescentie worden veelal toegeschreven aan puberale stemmingswisselingen. Met een vroege diagnose van een persoonlijkheidsstoornis wordt zeer terughoudend omgegaan. Dat moet veranderen, betoogt hoogleraar Joost Hutsebaut in zijn oratie op 2 december aan Tilburg University. Persoonlijkheidsproblematiek begint in de vroege adolescentie en kan leiden tot ernstige en langdurige problemen in vrijwel alle facetten van het volwassen leven. De tijd dringt voor tijdige (h)erkenning en behandeling van deze problematiek om erger in de toekomst te voorkomen. Dat meldt Tilburg University.
Aan de hand van het voorbeeld van de meest voorkomende persoonlijkheidsstoornis - de borderline persoonlijkheidsstoornis - loopt Joost Hutsebaut in zijn inaugurele rede door het ontstaan, de diagnostisering en de behandelmethoden van persoonlijkheidsstoornissen. Hij laat zien dat het belang van vroegtijdige interventie evident is. De focus van zijn leeropdracht ligt dan ook op het verbeteren van de vroege detectie en indicatiestelling van persoonlijkheidsstoornissen en op het verbeteren van breed inzetbare interventies voor kwetsbare jongeren en hun gezinnen. Deze bijzondere leerstoel wordt mogelijk gemaakt door de Viersprong, in nauwe samenwerking met gemeenten in Jeugdhulpregio West-Brabant West.
Ernstige problemen
Joost Hutsebaut: “Jongeren en volwassenen met persoonlijkheidsproblematiek lopen tegen tal van ernstige problemen aan. Van zelfbeschadiging en suïcidegedachten tot slechter functioneren en eerder slachtofferschap van (seksueel) geweld. Ook leefstijl-gebonden ziekten door middelengebruik en slechte slaap- en eetgewoonten komen veel voor. Wanneer een borderline persoonlijkheidsstoornis in de adolescentie aanwezig is, maar onvoldoende wordt behandeld, is de schade later moeilijk terug te draaien. We moeten er dus op tijd bij zijn.”
Behandelpraktijken
In samenwerking met onderzoekers vanuit verschillende universiteiten richt Hutsebaut zich op onder meer op het ontwikkelen van modellen om kinderen en jongeren met een hoog-risico profiel te identificeren. Daarnaast beoogt hij de (kosten)effectiviteit van vroege interventies in kaart te brengen en onderzoekt hij de mogelijkheden om de reguliere zorg voor jongeren met persoonlijkheidsproblematiek en hun gezinnen te verbeteren. In samenwerking met behandelpraktijken, waaronder vestigende instantie de Viersprong, wordt tevens een pilot ontwikkeld voor samenwerking binnen een netwerk van scholen, gemeentes en GGZ-instellingen voor vroege detectie en interventie. Met een behandelkader, training, website, filmpjes, consultatie en themabijeenkomsten om de behandeling voor kwetsbare jongeren en gezinnen te verbeteren.
Door: Nationale Zorggids
