Vier jaar na invoering van de Jeugdwet is het werkveld, waaronder ook de jeugd-geestelijke gezondheidszorg (ggz), nog steeds in beweging. Er is nog geen eenduidige, door de verschillende partijen gedragen, vertaling van de ambities van de Jeugdwet naar de praktijk van ondersteuning en hulp aan kinderen en gezinnen. De jeugd-ggz opereert nog teveel als aparte sector binnen de jeugdhulp terwijl het juist de bedoeling van de Jeugdwet is integrale hulp en ondersteuning te bieden. Dit meldt ZonMw.
Dit is één van de conclusies uit het onderzoek dat is uitgevoerd naar de positie van de jeugd-ggz binnen het nieuwe stelsel van de jeugdhulp. De onderzoekers doen aanbevelingen over de toegang, triage, samenwerking, hoog-specialistische jeugd-ggz en leren. Aanleiding voor dit onderzoek vormde een motie van D66 in de Tweede Kamer.
Gedeelde visie ontbreekt
Volgens de onderzoekers is het ontbreken van een gedeelde visie een belangrijk obstakel om te komen tot samenwerking. Het professionele veld moet hier vaart mee maken. Deze visie moet recht doen aan de diversiteit aan ondersteuningsvragen van kinderen en gezinnen als ook een preciezere invulling geven aan begrippen als ‘normaliseren’, ‘eigen kracht’ en ‘passende, integrale hulp’. De expertise van de jeugd-ggz moet daarbinnen zijn plek krijgen.
Discussie over de juiste hulp op de juiste plek
Er is veel discussie over de vraag wanneer lichte ondersteuning vanuit een lokaal team passend is, wanneer de inzet van specialistische jeugdhulp nodig is, of wanneer andere benaderingen mogelijk dan wel beter zijn. Goede data zou helpen om tot antwoorden te kunnen komen en gerichter te sturen op de beschikbaarheid van passende hulp. Dergelijke gegevens ontbreken echter voor een belangrijk deel. Daardoor is het ook niet goed mogelijk adequaat te reageren op de zorgen die de sector heeft over de kwaliteit en beschikbaarheid van met name de hoog-specialistische zorg voor kinderen met zeer urgente en complexe problemen.
Gemeentes aan zet
Gemeentes geven uiteenlopend invulling aan hun verantwoordelijkheid voor de lokale jeugdhulp. Daarnaast verschilt de wijze waarop gemeentes sturing geven aan hun relaties met het veld. Zo biedt de ene gemeente het veld ruimte om te komen tot nieuwe samenwerkingsvormen, terwijl een andere gemeente vooral stuurt op kostenbeheersing. Naarmate de kosten van jeugdhulp stijgen, des te meer is een gemeente geneigd om te kiezen voor deze laatste, op controle gerichte sturingsstijl.
Door: Nationale Zorggids
