Vrijwel alle dak- en thuislozen in Nederland kampen met meerdere gezondheidsproblemen. Denk bijvoorbeeld aan psychische klachten, fysieke problemen, verslaving of verstandelijke beperkingen. Dat blijkt uit recent veldonderzoek van de Universiteit Maastricht onder 436 dakloze mensen die gebruik maakten van zestien verschillende opvangvoorzieningen in zeven Nederlandse steden. Juist de onderlinge samenhang tussen de gezondheidsproblemen onderstreept volgens de onderzoekers het belang van een integrale zorgbenadering om dak- en thuislozen beter perspectief te bieden op herstel. Dit meldt de Universiteit Maastricht.
In Nederland vallen mensen zonder postadres buiten het bereik van de overheid. Bovendien is de landelijke ondersteuning van gemeenten bij de monitoring van daklozen op 1 januari 2015 gestopt. Met de aanpak uit de Maastrichtse studie is het toch gelukt om gezondheidsdata te verzamelen in een representatieve steekproef. De data zijn verzameld in verschillende typen voorzieningen, zoals nachtopvang, crisisopvang, open inloop en beschermd wonen. Ook mensen die op dat moment geen zorgtraject doorliepen zijn meegenomen in de studie.
Onderlinge samenhang
De onderzoekspopulatie bestond voornamelijk uit mannen met een lagere sociaaleconomische status die langdurig of herhaald dakloos waren. Daarbij geven de resultaten van het veldonderzoek een goed inzicht in de omvang en de onderlinge samenhang tussen de gezondheidsproblemen van de Nederlandse dak- en thuislozen.
De overgrote meerderheid heeft, in aanvulling op het gemis van een thuis, gezondheidsproblemen op twee of meer domeinen (95 procent). Bijna iedereen had psychische problemen (98.6 procent). Verslaving (78 procent), fysieke gezondheidsproblemen (59.2 procent) en verstandelijke beperkingen (39.9 procent) kwamen ook veel voor. Bij velen vertoonden de psychische klachten het beeld van een Ernstige Psychische Aandoening (72,5 procent).
“Dat er een EPA-zorgindicatie is, betekent dat ze in samenhang met de psychische problemen ernstige beperkingen ondervinden in het sociaal-maatschappelijk functioneren. Deze beperkingen zijn de oorzaak én het gevolg van de psychische problemen”, aldus Van Everdingen. “We hebben daarom dringend behoefte aan een publieke gezondheidszorg die integrale, dynamische netwerkzorg kan bieden aan iedereen die dat nodig heeft. En dat geldt dus zeker ook voor dak- en thuislozen. Dat is de belangrijkste uitkomst van deze studie.”
Door: Nationale Zorggids
