In Los Angeles hebben onderzoekers ontdekt dat mensen met alzheimer beschadigingen hebben op het netvlies door alzheimereiwitten. Deze ontdekking kan van belang zijn bij het vroeg diagnosticeren van alzheimer. Bijgestaan door een subsidie van 50.000 euro van Alzheimer Nederland, is Frederique Hart de Ruyter deze eiwitten verder aan het onderzoeken. Hierbij kijkt ze niet alleen naar alzheimer, maar ook naar andere vormen van dementie. Terwijl oogscans nog geen onderdeel zijn van het diagnosticeren, kan dit onderzoek veel in de toekomst betekenen. Dit meldt Alzheimer Nederland.
Volgens Hart de Ruyter zijn er veel overeenkomsten tussen hersenweefsel en ons netvlies. “Ze bestaan uit dezelfde soort cellen en bijvoorbeeld ons afweersysteem werkt hier ongeveer hetzelfde als in het brein. Ook beschermt het lichaam deze belangrijke weefsels goed met de zogenaamde bloed-hersen en bloed-netvlies barrière.” Deze beschermende laag voorkomt dat gevaarlijke stoffen zoals bacteriën en virussen de bloedvaten kunnen binnendringen.
De hersenen zijn al een tijd aan het veranderen, voordat de eerste signalen van dementie eindelijk opgemerkt worden. Met behulp van deze gelijkenissen tussen hersenweefsel en netvlies kijken onderzoekers of deze veranderingen al vroeg in het netvlies gesignaleerd kunnen worden. De wetenschappers uit LA hebben al het schadelijke eiwit amyloïde kunnen vinden in het netvlies van donoren met alzheimer. Hierbij bleek ook dat de hoeveelheid schadelijk eiwit samenhangt met geheugenklachten.
Zicht op de toekomst
Terwijl de resultaten veelbelovend lijken, is het onderzoek pas bij het begin. Het onderzoeksteam van Hart de Ruyter zijn een nog grotere groep netvliezen een het analyseren, die vergeleken wordt met het hersenweefsel van dezelfde groep donoren. “Die vergelijking is heel belangrijk. Niet iedereen met schadelijke eiwitten in het brein heeft dementieklachten. Wij krijgen de netvliezen, hersenweefsel en informatie over geheugenproblemen en dementie via de Nederlandse Hersenbank. Het zijn nu 200 donoren en het worden er steeds meer. Deze samenwerking is heel waardevol voor ons.” Helaas zijn ze nog niet bij dezelfde resultaten als het Amerikaanse onderzoeksteam.
De oog-scan zal dus nog even moeten wachten, meldt Hart de Ruyter. Het onderzoek wordt namelijk nog uitgevoerd op netvliezen en hersenen van overleden mensen, waarbij schadelijke eiwitten goed onderzocht kunnen worden met kleuringen. “Deze eiwitten aantonen met een oogscan bij levende mensen is nog een stap verder. We zijn hier al wel mee bezig, maar het zal nog wel jaren duren voordat we oogscans in de praktijk kunnen inzetten. Een oogscan zou dan wel een hele makkelijke en goedkope manier zijn om dementie vroeg aan te tonen. En dat is belangrijk, zeker als er medicijnen op de markt komen die dementie kunnen remmen of stoppen.”
Door: Nationale Zorggids
Kan ik me beschikbaar stellen voor onderzoek en later als donor?