Veel ouderen zijn pas op een later gediagnosticeerd met autisme, waardoor ze zich lang niet begrepen voelde. Ze hebben lang moeite gehad met de sociale omgang met anderen, doordat ze niet de hulp hebben gekregen die ze nodig hadden. Hierdoor voelen deze ouderen zich ongelukkig. Dit meldt het NVA.
Drastische veranderingen zoals verhuizen of een nieuwe baan zijn voor mensen op het spectrum erg lastig. Naarmate je ouder wordt zijn er leeftijdsgebonden veranderingen die onvermijdelijk zijn zoals lichamelijke achteruitgang of verlies van naasten.
Verstoppen
Doordat ouderen hun autisme op een gegeven moment hebben leren verbergen wordt dit niet goed herkend. Frans Jacobs (68) die pas in 2019 gediagnosticeerd werd zegt dat, “door de veranderingen die gepaard gaan met het ouder worden, komen ouderen met autisme wederom (of voor het eerst ernstig) in de problemen.” De strategieën die ze ontwikkeld hadden werken op een gegeven moment niet meer. Jacobs is initiatiefnemer van het project ‘Sociaal perspectief van en voor ouderen met autisme’. Hij verteld verder dat hij zich altijd ‘anders’ voelde, maar dit nooit heeft geadresseerd. Door zelfonderzoek en coaching heeft hij dit opnieuw leren navigeren.
Autisme wordt de laatste tijd steeds meer geconstateerd bij ouderen, waardoor de vraag naar zorg en begeleiding ook weer toeneemt. Dit proberen ze op te vangen in een project in samenwerking met onder meer de Hogeschool Arnhem-Nijmegen (HAN) en de Nederlandse Vereniging voor Autisme. Hierin wordt een kaartspel gecreëerd dat mensen meer sociaal houvast geeft.
Project
“Om te ontdekken wat zij nodig hebben, hebben we veel ouderen met autisme geïnterviewd. Dat waren voornamelijk trieste verhalen. Hoe mensen hun leven lang geprobeerd hebben zich aan te passen. Veel verkeerde diagnoses, problemen met werk of relaties. Dat heeft allemaal met dit sociale aspect te maken. Als je autisme hebt, uit je je soms op een manier die niet gewenst is. Je houdt bijvoorbeeld niet genoeg rekening met de verhoudingen. Zo kun je je baas in gezelschap beter niet tegenspreken.”
Het kaartspel bevat vragen die ouderen met autisme aan elkaar kunnen stellen, aan naasten of aan hulpverleners. In het najaar van 2023 komt het spel op de markt.
Frans Jacobs: “Een diagnose is heel belangrijk. Je hoeft je niet te schamen! Het is zó zonde om niet te leren hoe je met je autisme kunt omgaan. Sinds mijn diagnose heb ik me steeds meer kunnen ontwikkelen.”
Door: Nationale Zorggids
