9. Zorgvernieuwing door multi-innovatie   

Albert Einstein zei het eerder al: als je doet wat je altijd deed dan krijg je wat je altijd kreeg. De gezondheidszorg moet dan ook flink op de schop. Dat maken voorgaande ontwikkelingen en trends wel duidelijk. Om dat succesvol te kunnen doen moeten zorgorganisaties over de grenzen van hun eigen organisatie en belangen heen kijken. Het vraagt samenwerking en innovatie op meerdere gebieden en niveaus: van product-, proces- en sociale innovatie tot innovatie in waardeproposities en verdien- en businessmodellen.

Al jaren wordt gesproken over innovatie in de zorg. Die moet de zorg beter, goedkoper en klantgerichter maken. Dat lukt nog niet zo goed. Het gaat dan bijvoorbeeld om de snelheid en schaalgrootte waarin innovatieve eHealth-toepassingen door zorgorganisaties, medewerkers en patiënten worden gebruikt. Vaak blijven veelbelovende initiatieven in een vroeg stadium steken en lukt het niet om op grote schaal door te breken.

Daarvoor zijn tal van redenen aan te voeren zoals de gebruikelijke valkuilen als het gaat om innovatie: te moeilijk, te vroeg, te duur, te weinig geduld, te langzaam, te weinig toegevoegde waarde, etc. Verder is de zorg een complexe wereld met veel verschillende partijen en belangen en met ingewikkelde wet- en regelgeving. Er zijn al snel tientallen factoren die invloed hebben op het succes van innovaties in de zorg.
Maar wat moet, dat moet! Dus blijft zorgvernieuwing de komende jaren hoog op de prioriteitenlijst staan. Hiervoor moeten belangrijke obstakels geslecht worden te beginnen met het geld om te kunnen innoveren. Wie gaat het nú betalen en wie plukt er láter de vruchten van? Regelgeving moet aangepast worden en sector- en domeinoverstijgende verbeteringen moeten voor alle partijen lonend zijn. Zo wordt er geëxperimenteerd met nieuwe financieringsvormen die meer gericht zijn op het stimuleren van gezondheid bij specifieke bevolkingsgroepen (populatiegebonden financiering).

Het is belangrijk om te beseffen dat je innovatie er niet even bij doet. Het vraagt leiderschap, visie, strategie, sturing, extra menskracht, middelen en expertise op het gebied van innoveren en veranderen. Ook moet tijdens de verbouwing de zorgwinkel open blijven en de coronacrisis laat zien hoe moeilijk dat is.

Weten, kunnen en willen

Tot zover 9 megatrends die een grote rol (gaan) spelen in de toekomst van de Nederlandse gezondheidszorg. Om hier succesvol mee om te kunnen gaan zijn drie aspecten van belang: (1) kennis; weten wat er moet gebeuren, (2) vaardigheden; het kunnen uitvoeren en (3) motivatie; de wil om iets te bereiken en daar energie in te stoppen.

Kort samengevat heeft de zorgorganisatie van de toekomst een externe blik en is het extreem markt- en klantgedreven. De organisatie is strategisch wendbaar, neemt het voortouw in netwerken en samenredzaamheid en vormt een platform voor klanten, medewerkers en stakeholders waarbij slim gebruik wordt van nieuwe technologische mogelijkheden. Marketing is daarbij onmisbaar, als bedrijfscompetentie, wetenschap én vakgebied. Net als zorg, financiën, HR, ICT en al die andere expertisegebieden.
Managementgoeroe Stephen Covey was er duidelijk over in zijn klassieker The 7 Habits of Highly Effective People. Effectieve organisaties hebben visie, ambities en concrete doelen voor ogen en bepalen daarmee hun eigen toekomst.

Of zoals Covey schreef: ‘Begin with the end in mind.’ Want het is zoals ze in Japan zeggen: visie zonder actie is dagdromen, actie zonder voor ogen en bepalen daarmee hun eigen toekomst. Of zoals Covey schreef: ‘Begin with the end in mind.’ Want het is zoals ze in Japan zeggen: visie zonder actie is dagdromen, actie zonder visie is een nachtmerrie. Succes!

Alle negen trends op een rij:
Trend 9: Zorgvernieuwing door multi-innovatie   
Trend 8: Bouwen aan wendbare netwerken en ecosystemen
Trend 7: Minder marktwerking, meer samenwerking
Trend 6: Zorgorganisaties worden uitgever
Trend 5: Gepersonaliseerd en persoonlijk    
Trend 4: Boeien en binden van medewerkers
Trend 3: Zorg op maat door ‘personalized healthcare’
Trend 2: Digitaal wordt het nieuwe normaal    
Trend 1: De juiste zorg op de juiste plaats op het juiste moment

Sjors van Leeuwen is adviseur in klantgericht ondernemen (CRM), strategie en marketing. Ook schreef hij verschillende boeken zoals Zorgmarketing in de praktijk, Power to the people, CRM in de praktijk en Hoe agile is jouw strategie? Daarnaast is hij de initiatiefnemer van het Zorgmarketingplatform.

Door: Nationale Zorggids / Sjors van Leeuwen