De uitdagingen in de zorg zijn groot en worden versterkt door de coronacrisis. In een serie van negen korte artikelen worden 9 megatrends beschreven die de komende jaren een belangrijke rol spelen in de Nederlandse gezondheidszorg. Deze keer de trend:  

Trend 7: Minder marktwerking, meer samenwerking

Nederland kent sinds 2006 een systeem van ‘gereguleerde marktwerking’. Volgens velen is dat te ver doorgeschoten met alle nadelen van dien. Zoals een complexe ‘zorgmarkt’ met een wirwar aan zorgproducten, aanbieders en inkopers, stijgende zorguitgaven, zorggeld dat verkeerd besteed wordt, malafide zorgcowboys, starre zorgverzekeraars, bureaucratie met hoge administratieve lasten en onvoldoende autonomie voor zorgprofessionals op de werkvloer. Andere wijzen weer op de voordelen. Zo besparen zorgverzekeraars volgens onderzoek van De Nederlandsche Bank (DNB) gemiddeld zo’n 800 miljoen euro per jaar door de toegenomen concurrentie.

Kortom, voor- en tegenstanders van marktwerking in de zorg buitelen over elkaar heen, ieder met zijn eigen argumenten. Toch wordt de roep om minder marktwerking luider, maar hoe dat ‘minder’ er precies uitziet en wat dat voor wie gaat opleveren weet nog niemand. Het worden waarschijnlijk eerder kleine verbeteringen dan grote stelselwijzigingen.

Betekent minder marktwerking dan ook minder marketing in zorg? Wel als je marketing ziet als ‘2 halen, 1 betalen’. Niet als we de definitie van marketing van het Zorgmarketingplatform volgen: ‘Marketing is een continu afstemmingsproces waarbij een organisatie zijn aanbod voortdurend probeert af te stemmen op de (veranderende) vraag uit de markt en de (veranderende) behoeften van klanten (zorgvragers, verwijzers, zorginkopers). Des te turbulenter de omgeving en des te dynamischer de markt, des te belangrijker dit afstemmingsproces is.’

Zo’n organisatiebreed afstemmingsproces tussen buiten en binnen is in deze snel veranderende wereld harder nodig dan ooit. Met zorgmarketeers als vakkundige aanjagers, coördinatoren en mede-uitvoerders van dit afstemmingsproces.

De mogelijkheden van zorgaanbieders om op deelgebieden te kunnen samenwerken worden vergroot. Samenwerken wint het van concurreren. Ook kan zorgverlening vanuit efficiency-oogpunt meer gecentraliseerd of bovenregionaal geclusterd worden zoals in de jeugdzorg gebeurt of in gespecialiseerde ziekenhuizen. Dit soort veranderingen is niet van vandaag op morgen geregeld en lukt alleen als alle partijen denken vanuit het algemeen belang en niet vanuit het eigen belang. Of dat gaat lukken?

Volgende keer Trend 8: Bouwen aan wendbare netwerken en ecosystemen.

Vorige keer Trend 6: Zorgorganisaties worden uitgever
Vorige keer Trend 5: Gepersonaliseerd en persoonlijk    
Vorige keer Trend 4: Boeien en binden van medewerkers
Vorige keer Trend 3: Zorg op maat door ‘personalized healthcare’
Vorige keer Trend 2: Digitaal wordt het nieuwe normaal    
Vorige keer Trend 1: De juiste zorg op de juiste plaats op het juiste moment

Sjors van Leeuwen is adviseur in klantgericht ondernemen (CRM), strategie en marketing. Ook schreef hij verschillende boeken zoals Zorgmarketing in de praktijk, Power to the people, CRM in de praktijk en Hoe agile is jouw strategie? Daarnaast is hij de initiatiefnemer van het Zorgmarketingplatform.

Door: Nationale Zorggids / Sjors van Leeuwen