Professionals in de zorg en welzijn verlenen in toenemende mate zorg aan asielzoekers en vluchtelingen die in Nederland asiel aanvragen. Een specifieke groep vluchteling is de vrouw die ongewenst zwanger is. Fiom merkt het afgelopen jaar een toename van begeleiding aan ongewenst zwangere asielzoekers en vluchtelingen. Hiernaar deed het tussen september 2015 en juni 2016 onderzoek. Met name de rol van het informele en formele sociale netwerk van de vrouw was een belangrijk aspect. Dat meldt Fiom.
Fiom interviewde 13 zorg- en welzijnsprofessionals die zorg verlenen aan zwangere asielzoekersvrouwen, werkzaam bij onder andere Fiom, verloskundigenpraktijken, het Gezondheidscentrum Asielzoekers, ziekenhuizen in huisvestingsinstellingen. Om ook de blik van de zwangere vrouw te krijgen wilde Fiom de asielzoeker of vluchtelingen interviewen, maar dat is niet gelukt. De resultaten van het onderzoek komen puur vanuit de visie van de zorgprofessional.
Volgens de geïnterviewde professionals speelt het informele netwerk van de vrouw een kleine rol. Partners spelen, indien aanwezig, een rol als ondersteuner tijdens het besluitvormingsgesprek. Familie is veelal niet op de hoogte van de zwangerschap. Omdat een vrouw er vaak alleen voor staat, lijkt het voor haar ook lastig om contacten te maken in een asielzoekerscentrum. Medebewoners worden vaak niet vertrouwd.
De zorg- en welzijnsprofessional draagt vanuit het formele netwerk bij aan het keuzeproces door te informeren, coördineren en te ondersteunen. De zorg en begeleiding die zij aan de zwangere vrouw bieden is vaak onderworpen aan culturele verschillen. Deze culturele verschillen kunnen leiden tot onzekerheid bij de professional. Culturele gevoeligheid, specifieke omstandigheden en de maatschappelijke positie van de vluchteling of asielzoeker hebben invloed op het contact tussen de professional en de cliënt. De vluchteling heeft aan de andere kant ook nog te maken met een taalbarrière, een nieuw zorgsysteem, trauma’s, plus gevoelens van schaamte wegens de ongewenste zwangerschap. Deze factoren kunnen ervoor zorgen dat de vrouw de hulpverlener wantrouwt.
Fiom beveelt de hulpverleners aan om een vaste tolk te gebruiken tijdens besluitvormingsgesprekken. Ook zou het gewenst zijn om slechts een beperkt aantal professionals begeleiding te laten bieden, zodat zij de benodigde competenties kunnen ontwikkelen en een aanspreekpunt kunnen zijn voor externe partijen.
Door: Redactie Nationale Zorggids
