Ouders voelen zich onvoldoende gehoord in familie- en jeugdrechtszaken. Dat staat in 'Recht doen aan kinderen en ouders', het rapport van de reflectiecommissie die de werkwijze van familie- en jeugdrechters heeft onderzocht. In het rapport staan een aantal aanbevelingen om de rechtsbescherming van ouders en kinderen te verbeteren. Ook de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) kan hier een bijdrage aan leveren. Dat meldt de Raad voor de Kinderbescherming.
Voor het rapport 'Recht doen aan kinderen en ouders' hield de reflectiecommissie ruim 150 interviews met mensen uit de jeugdbescherming, zoals familie- en jeugdrechters, juridisch medewerkers, deskundigen, jongeren en (pleeg)ouders. Ook met een groep medewerkers van de Raad voor de Kinderbescherming werd gesproken. Centraal stond de vraag of en hoe de rechters rechtsbescherming bieden aan kinderen en ouders en op welke wijze deze verbeterd kan worden.
Feitenonderzoek
De reflectiecommissie benadrukt dat goed feitenonderzoek een hoeksteen is van een adequate rechtsbescherming voor ouders en kinderen. De jeugdrechters vertrouwen waar het gaat om de informatie over de (gezins)situatie op de deskundigheid van de RvdK en hechten veel gewicht aan onze adviezen. De zitting wordt doorgaans gebruikt voor het stellen van aanvullende vragen wanneer er onduidelijkheden zijn. De (pleeg)ouders en de advocaten ervaren het feitenonderzoek echter vaak als onvoldoende. En wanneer zij zich niet in het feitenonderzoek herkennen, is de uitspraak van de jeugdrechters voor hen vaak moeilijk te begrijpen en te accepteren.
Tegelijkertijd concludeert de commissie dat goed feitenonderzoek moeilijk is, omdat objectief controleerbare informatie over de situatie van ouders en kinderen vaak ontbreekt in jeugd- en familierechtszaken. Goed feitenonderzoek is daarom in de praktijk vaak een weergave van alle perspectieven op de (gezins)situatie, waar mogelijk gestaafd met feiten, waarin alle betrokken zich herkennen en zich gehoord en serieus genomen door voelen.
Stem van het Kind
Voor de rechtsbescherming van kinderen benadrukt het rapport daarnaast het belang van het horen van de kinderen zelf. De jeugdrechters voeren nu een kindgesprek met kinderen vanaf twaalf jaar. Veel van de geïnterviewden zouden graag zien dat ook kinderen tussen de acht en twaalf jaar vaker door de jeugdrechter gehoord worden. Dat sluit aan bij onze visie dat een gesprek met kinderen, wanneer dat op de juiste wijze in een veilige setting wordt gevoerd, een belangrijke bijdrage kan leveren aan de rechtsbescherming van minderjarigen.
Door: Nationale Zorggids
