De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid onderzocht de dienstverlening aan kwetsbare burgers. En concludeert dat er niet voldoende aandacht is voor participatie en inkomenszekerheid van kwetsbare burgers. Gemeenten en hun samenwerkingspartners in het sociale domein doen veel voor deze groep, maar verbeteringen in de dienstverlening zijn noodzakelijk. Dat meldt de inspectie.
De afdeling werk en inkomen bij gemeenten is vaak moeilijk bereikbaar en de aanvraagprocedures voor inkomensvoorzieningen zijn complex. Professionals hebben moeite de zelfredzaamheid van burgers in te schatten. Er is onvoldoende continuïteit en integraliteit in de dienstverlening. En bij verschillende kwetsbare groepen is er te weinig aandacht voor participatie. Door de gemeentelijke dienstverlening op deze punten te verbeteren, kunnen mensen mogelijk minder in de financiële problemen raken of nog verder van de arbeidsmarkt komen te staan.
De drie kwalitatieve onderzoeken hebben betrekking op de toegang en uitvoering van inkomensondersteunende voorzieningen, de overgang van de jeugdhulp naar ondersteuning vanuit de Participatiewet en de gemeentelijke dienstverlening aan gezinnen met multiproblematiek en aan dak- en thuislozen.
Het inkomensdeel van de afdeling werk en inkomen bij gemeenten is moeilijk bereikbaar. Vooral inkomensconsulenten zijn lastig bereikbaar voor klanten en voor professionals. Daarnaast krijgen burgers te maken met een complex aanvraag- en uitvoeringsproces, zonder dat gemeenten daarbij altijd de juiste ondersteuning bieden. Sociale wijkteams hebben bovendien onvoldoende kennis op het gebied van inkomen.
Sinds de decentralisaties is de nadruk in de dienstverlening sterker komen te liggen op het stimuleren van de eigen kracht en de eigen regie van de burger. Waar mogelijk moet de burger zelfredzaam zijn en initiatief nemen in zijn eigen dienstverlening. Zelfredzaamheid blijkt voor professionals echter lastig te duiden, zo laten de onderzoeken zien. Professionals overschatten daarnaast vaak de zelfredzaamheid van klanten. Wat een gemeente van klanten vraagt, is voor een deel van hen te ingewikkeld. Er wordt hierbij vaak een beroep gedaan op vaardigheden die mensen niet hebben. Dit kan een reden zijn waarom procedures heel lang lopen met als gevolg dat de zo noodzakelijke hulp pas (veel) later op gang komt.
Door: Redactie Nationale Zorggids
